Nam mô Hoa-Tạng Giáo-Chủ Tỳ-Lô-Giá-Na Phật 

Biến Pháp-giới Tam-Bảo



Nam-Mô Đi Niết-Bàn Hi Thưng Pht B-Tát Ma-Ha-Tát (3 ln)

 

 

KINH

ĐI BÁT NIT BÀN

 

QUYN 18




PHM PHM HNH

TH HAI MƯƠI



Lúc by gi thành Vương Xá, vua A Xà Thế tánh tình t ác, thích chém giết, ming đ bn điu ác, tham, sân, si đy nơi tâm, ch thy hin ti chng thy v lai, thun dùng ngưi ác đ làm quyến thuc, vì tham ngũ dc hin đi mà giết vua cha vô ti. Hi cha xong lòng ăn năn bc rc, khp mình sanh gh l tanh hôi chng ai dám gn. Vua A Xà Thế lin t nghĩ rng : Nay ta đã phi th ly qu báo, không bao lâu chc phi b qu báo nơi đa ngc.

 

Thân mu ca nhà vua là bà Vi Đ Hy ly các th thuc đ thoa xc, nhưng gh càng l nng thêm.

 

Vua A Xà Thế thưa vi m : Gh l ny do nơi tâm mà sanh chng phi do t đi, không th dùng y dưc trong đi mà điu tr đưc.

 

Vua bo các v đi thn : Nay thân tâm ca ta đu đau kh. Cha ta vô ti, ta li giết hi. Tng nghe ngưi trí bo rng ngưi phm ti ngũ nghch quyết đnh chng thoát khi đa ngc. Nay ta đã phm ti nghch thân tâm đau kh, không có lương y nào cha tr đưc.

 

Đi thn Nguyt Xưng lin thưa vi nhà vua : Như ngưi thích ng ngh, ng ngh càng thêm nhiu, như ngưi mê dâm dc, dâm dc càng thêm nhiu, như ngưi ưa ung rưu, càng lúc càng ung nhiu. Nếu thưng su kh nhiu, thêm su cũng như vy.

 

Như Đi Vương va nói ngưi phm ti ngũ nghch quyết đnh chng thoát khi đa ngc. Có ai đến ngc thy vic y tr v thưa vi Đi Vương chăng ? Li nói đa ngc chính là ngưi trí thế gian nói. Nay có đi y sĩ hiu là Phu Lan Na đng sc đnh t ti thy biết tt c, tu tp hnh thanh tnh thưng vì mi ngưi mà din thuyết đo Niết Bàn vô thưng, dy hàng đ t rng không có nghip ác, không có báo ác. Không có nghip lành không có báo lành. Không có nghip lành ác, không có báo lành ác. Không có thưng nghip cũng không có h nghip. Đi sư ny hin nay trong thànhVương Xá. Xin Đi Vương giá lâm, đ nh đi sư y điu tr. Vua nói : “Nếu ông y có th dit tr ti li ca ta, thi ta s quy y”.

 

Li có mt v đi thn tên Tng Đc thưa vi nhà vua, mong Đi Vương ch lo ru s st. Có hai th pháp lut : Mt là xut gia, hai là vương pháp. Hi cha mình đ lên ngôi tr nưc, du là nghch nhưng đi vi vương pháp tht không có ti. Như trùng Ca La La phi cn lng bng m mi sanh đưc. Du cn lng bng m tht ra hàng trùng cũng không có ti. Con la nghén cha cũng như vy. Phương pháp tr nưc theo phép phi như vy, du giết hi cha anh cũng không có ti. Còn pháp lut xut gia thi nhn đến giết mui kiến cũng đu có ti c. Xin Đi Vương ch lo ru, vì càng su kh thi càng thêm su kh. Như ngưi ưa ng, thích rưu, tham dâm thi s ng v.v… càng thêm.

 

Nay có v đi sư tên Mt Già Lê Câu Xá Ly T thương xót chúng sanh như con đ, thy biết tt c, đã lìa phin não có th cu vt chúng sanh khi ba mũi tên đc bén nhn. Đi sư ny thưng dy đ t rng : Tt c chúng sanh thân có by nguyên t : Đa, thy, ha, phong, kh, lc và th mng. By th y chng phi hoá, chng th làm chng th hy hi, như c Y Sư Ca, an tr chng đng như núi Tu Di. Chng b chng làm dưng như sa, như cht lc. Chng cãi l nhau : Hoc kh hoc vui, là lành hay chng lành. Ly dao bén cht không ch b thương b hi, vì trong by nguyên t y trng rng không ngăn ngi. Mng cũng không b hi vì không có ngưi hi và ngưi chết, không làm không th, không nói không nghe không có ai nh cũng như không ngưi dy bo. Đi sư y thưng thuyết pháp như vy làm cho chúng sanh dt tr tt c trng ti. Nay đi sư y hin trong thành Vương Xá. Xin Đi Vương đến đó. Nếu Đi vương gp đưc Đi sư y thi các ti s tiêu tr.

 

Vua A Xà Thế bo đi thn Tng Đc : “ Nếu tht đưc như vy ta s quy y”.

 

Li có mt đi thn tên là Thit Đc tâu cùng vua rng : “ Xin Đi Vương ch su kh. Nếu Tiên Vương tu đo gii thoát, giết hi thi có ti. Nếu theo phép tr nưc thi không có ti. Tt c chúng sanh đu có nghip tha, do nghip ny nên thưng b sanh t. Nếu như Tiên Vương có nghip tha Đi Vương giết hi thi có ti gì. Mong Đi Vương yên lòng ch su kh vì ngưi thưng su kh thi su kh càng thêm.

 

Hin nay trong thành Vương Xá có v đi sư hiu là San Xà D Tỳ La Chi T thy biết tt c, trí sâu rng như bin c, có oai đc, có thn thông, có th làm cho chúng sanh lìa các lưi nghi. Ngài dy hàng đ t rng : Trong qun chúng nếu là bc vua chúa, thi t ti tùy ý làm vic lành vic ác, trn không có ti, như la đt cháy đ vt không lun là sch cùng chng sch. Như mt đt cha ch c sch cùng nhơ. Như nưc, sch dơ đu ra. Như gió, sch dơ đu thi. Du có các vic như vy mà đt nưc v.v… trn không gin, không mng, phép ca vua chúa cũng đng như vy. Như cây mùa thu tri lá, mùa xuân thi đâm chi, du cht cây tri nhưng không có ti. Cũng vy chúng sanh ch ny chết tr li sanh ch ny, vì sanh tr li nên không có ti. Nhng qu báo kh vui ca tt c chúng sanh đu chng phi do nghip đi hin ti chính là do nghip nhơn đi quá kh. Hin ti không nghip nhơn thì v lai không qu báo. Do qu hin ti nên chúng sanh trì gii tinh tn tu hành đ ngăn qu ác hin ti. Do trì gii thi đng vô lu, vì đng vô lu thi hết nghip hu lu, vì hết nghip nên đng hết kh, vì hết kh nên đng gii thoát.

 

Xin Đi Vương mau đến đó. Nếu Đi Vương đưc thy Đi Sư y thi tt c ti đu tr.

 

Vua đáp rng : “ Nếu tht như vy thi ta s quy y”.

 

Li có mt đi thn tên Tt Tri Nghĩa tâu cùng vua rng : “ Xin Đi Vương thư tâm ch su kh. Ngày xưa có vua La Ma giết cha đ lên ngôi. Vua Mc Đ, vua Tỳ Lâu Chơn, vua Na Hu Sa, vua Ca Đế Ca, vua Tỳ Xá Khư, vua Nguyt Quang Minh, vua Nht Quang Minh, vua Ái Vương, vua Tỳ Đa Nhơn, đu giết hi cha mình mà lên ngôi, nhưng không có mt vua nào b đa đa ngc. Đi nay có vua Tỳ Lưu Ly, vua Ưu Đa D, vua Ác Tánh, vua Th Vương, vua Liên Hoa, đu giết hi cha mình, mà không mt vua nào sanh lòng su não. Du nói rng đa ngc, ngã qu, trên tri, nhưng ai thy đưc đó.

 

Tâu Đi vương ch có hai loài : Mt là ngưi hai là súc sanh. Du có hai lòai nhưng chng phi do nhơn duyên sanh, cũng chng phi do nhơn duyên chết. Đã chng phi do nhơn duyên thi có gì là thin là ác. Mong Đi Vương ch bun ru s st. Vì ngưi thưng su kh thi su kh càng thêm.

 

Nay gn thành Vương Xá có v Đi Sư hiu là A Kỳ Đa Xúy Xá Khâm Bà La thy biết tt c, xem vàng cùng đt đng nhau. Đi vi ngưi ly dao chém vào hông bên mt cùng ngưi ly chiên đàn thoa vào hông bên trái, tâm ca ngài bình đng không sai khác, không oán, không thân, tht là bc lương y trong đi. Đi sư dy hàng đ t rng : “ Hoc t làm, hoc bo ngưi làm, hoc t chém, hoc bo ngưi chém, hoc t đt, hoc bo ngưi đt, hoc t hi, hoc bo ngưi hi, hoc t trm, hoc bo ngưi trm, hoc t dâm, hoc bo ngưi dâm, hoc t vng ng, hoc bo ngưi vng ng, hoc t ung rưu, hoc bo ngưi ung rưu, hoc giết mt thôn, mt thành, mt nưc, hoc dùng đao luân giết tt c chúng sanh, hoc phía nam sông Hng B Thí chúng sanh, phía Bc sông Hng giết hi chúng sanh, tt c đu không ti không phưc, không thí, không gii, không đnh. Nếu Đi Vương gp đưc Đi Sư y thi nhng ti li s dt tr.”

 

Vua bo Đi thn Tt Tri Nghĩa : “ Nếu tht đưc như vy ta s quy y.”

 

Li có Đi thn tên là Kiết Đc tâu cùng vua rng : “ Ai đến phnh gt Đi Vương mà nói rng là có đa ngc ? Như đu gai nhn ai làm ra ? Loài chim khác màu ai làm ra? Tánh nưc nhun ưt, tánh đá cng rn, tánh la thi nóng, tánh gió thi đng, tt c muôn vt t sanh t chết ai làm ra ? Thuyết đa ngc chính là văn t ca ngưi trí. H thn ny xin trình bày nghĩa đa ngc : Ch đa là đt, ch ngc nghĩa là phá, phá đa ngc không có ti báo, đây gi là đa ngc. Li ch đa là ngưi, ch ngc là tri, bi hi cha mình nên đến trong ngưi trên tri. Do nghĩa ny nên Bà Tu Tiên Nhơn nói rng : Giết dê đng qu vui cõi tri cõi ngưi, đây gi là đa ngc. Li ch đa là mng, ch ngc là dài, do sát sanh nên đng th mng dài, đây gi là đa ngc. Tâu Đi Vương do đây nên biết tht không có đa ngc. Như gieo bp đng bp, gieo lúa đng lúa, giết đa ngc mc phi đa ngc, giết hi ngưi l ra phi đng báo ngưi. Đi Vương nên nghe li h thn trình bày, tht không có s giết hi, vì nếu có ngã thi không hi, nếu không ngãli không ch hi. Vì có ngã thi thưng còn không biến đi, vì thưng còn nên chng th giết hi, chng phá, chng hoi, chng trói, chng buc, không gin, không mng, dưng như hư không, sao li có ti giết hi. Nếu không ngã thi các pháp đu vô thưng, vì vô thưng nên nim nim hoi dit, vì nim nim hoi dit nên ngưi giết, ngưi chết đu nim nim dit, nếu đã nim nim dit thi ai s có ti. Tâu Đi Vương như la đt cây, la không có ti, như búa cht cây, búa cũng không ti, như lim ct c lim tht không ti, như dao giết ngưi, dao chng phi ngưi dao đã không ti, sao ngưi li có ti ? Như thuc đc giết ngưi, thuc đc chng phi ngưi, thuc đc đã không ti, sao ngưi li có ti ? Tt c muôn vt cũng đu như vy, tht không giết hi, sao li có ti. Mong Đi vương ch nên su kh, vì thưng su kh thi su kh càng thêm.

 

Nay gn thành Vương Xá có v Đi Sư hiu là Ca La Cưu Đà Ca Chiên Diên thy biết tt c, rõ sut ba đi, trong khong mt nim có th thy vô lưng vô biên thế gii, nghe tiếng cũng vy, Đi Sư y có th làm cho chúng sanh xa lìa ti li, như sông Hng bao nhiêu đ nhơ uế, đu làm cho sch s. Đi sư y dy đ t rng : Nếu ngưi giết hi tt c chúng sanh mà lòng không ăn năn h thn thi trn chng đa ác thú, như hư không chng dính bi dính nưc, nếu lòng ăn năn h thn lin đa đa ngc, như nưc thm ưt đt. Tt c chúng sanh đu do T Ti Thiên to ra. T Ti Thiên mng thi chúng sanh an vui, T Ti Thiên sân thi chúng sanh kh não. Tt c ti phưc ca chúng sanh đu do T Ti Thiên làm ra, sao li nói rng loài ngưi có ti có phưc. Ví như th máy chế ra ngưi máy, cũng đi đng ngi nm, chúng sanh cũng như vy. T Ti thiên d như máy, thân chúng sanh d như ngưi máy. To hoá như vy thi ai là ngưi có ti.

 

Nếu Đi vương gp đưc Đi Sư y thi ti chưng s tiêu tr.

 

Vua bo Đi Thn Kiết Đc : “ Nếu tht đưc như vy thi ta s quy y”.

 

Li có Đi Thn tên Vô Sơ Úy tâu cùng vua A Xà Thế rng : “Xin Đi Vương ch su kh. Xét v dòng Sát Đế Li là dòng vua chúa, nếu vì nưc, vì Sa Môn và Bà La Môn, vì vn đ an n nhân dân, du có giết hi nhưng không ti.

 

Tiên Vương du cung kính Sa Môn mà chng phng th các Bà La Môn, tâm không bìng đng chng phi tht dòng Sát Đế Li

Nay Đi Vương mun cúng dưng các Bà La Môn mà giết hi Tiên Vương thi có ti gì ?

 

Tâu Đi vương ! Tht ra không có giết hi. Xét v s giết hi là giết hi mng sng. Mng là hơi gió, tánh hơi gió không th giết hi đưc, sao li nói rng hi mng thi s có ti. Mong Đi vương ch su kh, vì thưng su kh thi su kh càng thêm. Nay trong thành Vương Xá có v Đi Sư hiu là Ni Kin Đà Nhã Đ T thy biết tt c, thương xót chúng sanh, rõ biết căn tánh li đn, tám pháp thế gian không làm ô nhim đưc ngài, tu tp phm hnh thanh tnh, Đi Sư y dy hàng đ t rng : Không B Thí, không nghip lành, không cha, không m, không đi nay, không đi sau, không A La Hán, không đo hnh, không tu hành. Tt c chúng sanh tri qua bn muôn kiếp, t nhiên s thoát khi dòng sanh t, không lun là ngưi có ti hay vô ti, như bn con sông ln đu chy vào bin c, tt c chúng sanh lúc đng gii thoát đu đng nhau không khác. Nếu Đi vương gp đưc Đi sư y thi các ti chưng s tiêu tr.”

 

Vua bo Đi Thn Vô S Úy : “ Nếu tht như vy ta s quy y”.

 

Mc du các Đi thn khuyên lơn ging dy đ điu như vy, nhưng vua A Xà Thế vn su kh.

 

Lúc đó Đi Y Sĩ Kỳ Bà tâu cùng vua rng : “ Đi Vương ng ngh có đng yên

chăng ?”

 

Vua A Xà Thế lin nói k rng :

 

Nếu có ngưi dt hn đưc, Tt c nhng phin não hoc, Chng tham nhim trong ba cõi. Mi ng ngh đưc an n. Nếu ngưi chng Đi Niết Bàn, Din thuyết nghĩa lý rt sâu. Gi là thit Bà La Môn. Mi ng ngh đưc an n, Thân không to nghip ác, Ming xa lìa bn điu li, Tâm không có nhng lưi nghi, Mi ng nghĩ đng an n. Thân tâm đu không nhit não, An tr nơi ch tch tnh, Đng đến cnh vui vô thưng, Mi ng ngh đưc an n. Trong lòng không có chp ly, xa lìa nhng nim oán thù, Thưng hòa thun không tránh tng, Mi ng ngh đưc an n. Nếu chng to nhng nghip ác, Thưng có tâm nim h thn, Tin làm ác có qu báo, Mi ng ngh đưc an n. Cung kính phng dưng cha m, Chng giết hi mt sanh mng. Chng trm cưp tài vt ngưi, Mi ng ngh đưc an n. Điu phc sa tr sáu căn.

Gn gũi bc thin tri thc, Phá hoi tt c bn ma, Mi ng ngh đưc an n. Chng thy lành cùng chng lành, Vi nhng s kh s vui, Vì cu đ nhng chúng sanh, Nên luân chuyn trong sanh t, Nếu ngưi có th như vy, M ng ngh đưc an n. Ai đng ng ngh yên n ? Đáp rng : Chính là Chư Pht. Quán sâu nơi tam mui. Thân cùng tâm an chng đng. Ai ng ngh đưc an n ? Đáp rng : Là đng T Bi. Thưng siêng tu chng phóng dt, Xem chúng sanh như con mt. Chúng sanh b ti vô minh, Chng thy qu kh phin não, Thưng gây to nhng nghip ác, Nên ng ngh chng đưc yên, Hoc vì li chính thân mình, và đến thân nhng ngưi khác, mà gây to mưi nghip ác, Thi ng ngh chng đưc yên. Nếu nói vì lên ngôi vua, Hi cha vn không ti li, Thun theo ác tri thc ny, Thi ng ngh chng đưc yên. Nếu ăn ung không tiết đ, Ung cht lnh mà quá nhiu, Do đây phi mang bnh kh, Thi ng ngh chng đưc yên. Nếu đi vi vua có li, Tà nim vi v con ngưi, Cùng đi trên đưng xa vng, Thi ng ngh chng đưc yên. Trì gii chưa đưc qu lành. Thái t chưa đưc ni ngôi, K trm chưa ly đưc ca, Thi ng ngh chng đưc yên.

 

Ny Kỳ Bà ! Nay ta mang bng nng ny chính vì ta nghch li vua cha. Cha ta tr nưc đúng pháp tht không ti li mà ta li giết hi. Vì thế nên tt c lương y diu dưc chú thut đu không th tr lành bnh ta. Lòng ta kh s như cá mc cn, như nai mc by v.v… Ta tng nghe ngưi trí bo rng ngưi phm ti nghch t đa đa ngc. Ta làm sao ng yên n đưc. Li không bc vô thưng đi y sĩ dùng pháp dưc đ dt tr bnh kh cho ta.

 

Kỳ Bà tâu cùng vua : “ Lành thay ! Lành thay ! Vua du to ti nhưng có lòng ăn năn h thn. Tâu Đi Vương ! Chư Pht thưng nói rng có hai pháp lành có th cu chúng sanh. Mt là tàm, hai là quí. Tàm là t chng phm ti. Quí là chng bo ngưi phm. Tàm là trong lòng t h thn. Quí là đi ngưi phát l. Tàm là h cùng ngưi. Quí là thn vi tri. K không tàm, quí thi chng gi là ngưi, nên gi là súc sanh. Vì có tàm quí thi có th cung kính cha m sư trưng. Ngưi có tàm quí thi gi là có cha m anh em ch em.

 

Lành thay ! Đi Vương có lòng tàm quí. Xin Đi Vương nghe h thn trình bày.

 

H thn tng nghe đc Pht nói : Có hai hng ngưi trí : Mt là ngưi chng to điu ác, hai là to điu ác ri biết sám hi. Cùng có hai hng ngui ngu : Mt là ngưi to ti, hai là ngưi to ti ri che giu.

 

Du trưc to ti lúc sau phát l ăn năn h thn chng dám tái phm, như đem minh châu đ trong nưc đc, do thế lc ca minh châu nưc lin trong. Như khói mây tan thi mt trăng chói sáng. Ngưi to ti ác có th sám hi cũng như vy.

 

Đi Vương nếu sám hi có lòng tàm quí thi ti chưng s tr dit, trong sch như xưa.

 

Tâu Đi Vương ! Giàu có hai hng : Mt là nhiu voi nga, lc súc,. Hai là nhiu vàng bc các th châu báu. Voi nga nhiu chng sánh đưc mt ht châu. Cũng vy, chúng sanh có hai hng giàu : Mt là giàu điu ác, hai là giàu điu lành. To nhiu điu ác chng bng mt điu lành. H thn nghe Pht nói tu mt tâm lành phá tâm điu ác. Như chút kim cang có th hoi núi Tu Di. Cũng như chút la có th đt cháy tt c. Như chút thuc đc có th hi chúng sanh. Cũng vy, chút ít điu lành có th phá nghip ác ln. Du gi là chút lành nhưng kỳ tht là ln, vì phá đưc nghip ác ln.

 

Tâu Đi vương ! Như li Pht nói che du là hu lu, chng che du là vô lu. Phát l sám hi ti li thi là vô lu. Nếu to ti mà chng che chng du thi ti mng ít. Nếu có lòng tàm quí thi ti tiêu dit. Git nưc du nh nhưng ln đy lu ln. Cũng vy, mi mi tâm lành có th phá điu ác ln. Nếu ngưi che du ti li thi ti li thêm ln, còn phát l h thn thi ti li tiêu dit. Vì thế nên chư Pht nói ngưi có trí chng che du ti li.

 

Lành thay ! Đi Vương có th tin nhân qu tin nghip báo. Xin Đi Vương ch ôm lòng su kh s st.

 

Nếu có chúng sanh to các ti ác ri che du chng sám hi, không lòng h thn, chng thy nhơn qu cùng nghip báo, chng th hc hi nơi ngưi trí, chng gn bn lành, tt c lương y không th tr lành bnh ngưi ny, như bnh Ca Ma La, y sĩ trong đi đu khoanh tay. Ngưi ti ny gi là nht xin đ chng tin nhơn qu, không biết h thn, chng tin nghip báo, chng thy hin ti cùng v lai, chng gn bn lành, chng thun theo li dy ca Pht, chư Pht Thế Tôn không th cha tr bnh ny.

Như t thi, y sĩ chng cha đưc.

 

Nay Đi vương chng phi hng nht xin đ, sao li nói rng không th cu lành.

 

Như li Đi vương nói không ngưi nào cha tr đưc. Xin Đi vương nên biết rng : Con vua Tnh Phan thành Ca Tỳ La h Cù Đàm tên Tt Đt Đa, t giác ng thành bc vô thưng chánh giác, thân trang nghiêm đ ba mươi hai tưng tt, tám mươi v đp, đy đ mưi trí lc, bn vô s úy, thy tt c, đi t đi bi thương xót chúng sanh như La Hu La, tùy thun chúng sanh như nghé theo trâu m, thuyết pháp đúng thi, li Pht chơn thit, thanh tnh, vi diu, đúng nghĩa đúng pháp, duy nht, có th làm cho chúng sanh lìa hn phin não khéo biết căn tánh ca chúng sanh, tùy nghi phương tin không gì chng thông đt. Trí ca Pht cao ln như núi Tu Di, thâm thúy rng xa như bin c. Đc Pht có trí kim cang phá tt c ti ác ca chúng sanh. Đc Pht cách đây mưi hai do tun trong rng Ta La Song Th nơi thành Câu Thi Na, đương vì vô lưng vô s B Tát đi chúng mà thuyết pháp. Nếu Đi Vương đưc nghe Pht dy v nghĩa vô tác, vô th thi bao nhiêu trng ti s đưc tiêu tr.

 

Xưa kia Thích Đ Hòan Nhơn lúc sp chết có năm tưng hin : Mt là áo xiêm nhơ nhp, hai là hoa trên đu héo, ba là thân th hôi dơ, bn là dưi nách ra m hôi, năm là chng thích ch mình . Lúc đó Thiên Đế Thích, hoc nơi ch vng v thy Sa Môn, hoc thy Bà La Môn, lin đi đến kính ngưng như Pht. Các Sa Môn cùng Bà La Môn thy Thiên Đế Thích đến rt vui mng nói rng : Thưa Thiên Chúa ! Nay tôi quy y vi ngài.

 

Thiên Đế biết chng phi Pht, nghĩ rng : Ngưi đó nếu không phi là Pht thi không th cha tr năm tưng suy ca ta.

 

Thiên t theo hu tên Bát Giá Thi tâu cùng Thiên Đế : Vua Càn Thát Bà tên Đôn Phù Lâu có công chúa hiu là Tu Bt Đà, Thiên Vương nếu ban công chúa ny cho h thn, h thn s ch ngưi có th tr tưng suy cho Thiên Vương.

Thiên Đế đáp rng : Ny Thiên T ! Nếu đưc như li khanh va tâu, công chúa Xá Ch, con gái ca vua A Tu La Tỳ Ma Cht Đa hin ta đương kính ái, nếu khanh mun ta cũng s ban cho, hung là công chúa Tu Bt Đà.

 

_ Tâu Thiên Vương, hin ti có đc Pht Thế Tôn hiu Thích Ca Mâu Ni đương thành Vương Xá, Thiên Vương nếu đến cu pháp nơi Pht thi tưng suy chc chn s tr dit.

 

Thiên Đế lin khiến xa giá đến núi Kỳ Xà Qut. Thiên Đế đu mt đnh l chân Pht, ri ngi qua mt bên bch cùng Pht rng : “ Thế Tôn ! trong hàng Thiên Nhơn nhng gì là trói buc ?”

 

Pht nói : “ Ny Kiu Thi Ca ! Chính là xan tham và tt đ.”

 

Bch Thế Tôn ! Xan tham tt đ nhơn đâu mà sanh ?

 

_ Do vô minh mà sanh.

 

_ Bch Thế Tôn ! Vô minh li do đâu mà sanh ?

 

_ Do phóng dt mà sanh.

 

_ Bch Thế Tôn ! Phóng dt li do đâu mà sanh ?

 

_ Do điên đo mà sanh.

 

_ Bch Thế Tôn ! Điên đo li do đâu mà sanh ?

 

_ Do lòng nghi mà sanh.

 

_ Bch Thế Tôn ! Đúng như li Pht dy, vì tâm tôi nghi nên sanh điên đo, đi vi ngưi chng phi Pht mà tưng là Pht. Gi đây tôi đưc thy Thế Tôn, lưi nghi ca tôi lin tr. Vì lưi nghi tr nên điên đo cũng hết. Vì điên đo hết nên không có tâm xan tham tâm tt đ.

 

Pht nói : “ Ông nói rng không có tâm xan tham tt đ, thi ông đã đng qu A Na Hàm chăng ? Bc A Na Hàm không có tâm tham. Nếu không tâm tham sao li vì mng sng mà tìm đến ta. Mà bc A Na Hàm tht chng cu sng.

 

_ Bch Thế Tôn ! Ngưi có điên đo thi có cu mng sng, ngưi không điên đo thi chng cu mng sng. Nay tôi tht chng cu mng sng, tôi ch cu pháp thân cùng trí hu ca Pht.

 

_ Ny Kiu Thi Ca ! Ngưi cu pháp thân cùng trí hu ca Pht, thi tương lai quyết đnh s đưc.

 

Nghe li Pht nói xong năm tưng suy ca Thiên Đế lin tiêu dit.

 

Thiên Đế đng dy đnh l ri đi nhiu Pht ba vòng chp tay cung kính bch Pht :

“ Thế Tôn ! Nay tôi sp chết đưc sng, sp mt mng đưc mng, li đưc Pht th ký s thành vô thưng chánh giác. Bch Thế Tôn ! Tt c nhơn thiên thế nào đưc tăng ích ? Li do nhơn duyên gì mà phi tn gim ?

 

_ Ny Kiu Thi Ca do đu tránh nên nhơn duyên tn gim. Khéo tu hòa kính thi đng tăng ích.

 

_Bch Thế Tôn! Nếu do đu tránh mà tn gim, t nay tr đi tôi chng cùng A Tu La đánh nhau na.

 

_ Lành thay ! lành thay ! Ny Kiu Thi Ca chư Pht Thế Tôn đu nói hnh nhn nhc là nhơn vô thưng B Đ.

 

Thích Đ Hoàn Nhơn l t Pht tr v Thiên cung.

 

Tâu Đi Vương vì đc Như Lai có th tr nhng tưng ác , nên gi Pht là chng th nghĩ bàn. Nếu Đi vương ra mt Pht chc chn s tr đưc trng ti.

 

Ngày trưc thanh niên dòng Bà La Môn, tên là Bt Hi, vì giết hi nhiu ngưi nên hiu là Ương Qut Ma La. Thanh niên ny li mun hi m, lúc tâm ác ni lên cm gươm tìm m, vì thân tâm ác nên thành nhân ti nghch, tt phi đa đa ngc. Lát sau thy Pht thân tâm khi ác mun hi Pht, đây cũng là nhân ti nghch s đa đa ngc. Thanh niên ny đưc đc Như Lai giáo hoá, tâm ác lin tr, nghip nhân đa ngc tiêu dit, phát tâm vô thưng B Đ. Vì thế nên đc Pht hiu là Y Vương vô thưng, chng phi như hàng lc sư ngoi đo kia.

Tâu Đi Vương li có Vương T Tu Tỳ La, vua cha gin cht c tay chân xô xung giếng sâu. Vương mu thy xót thương sai ngưi đem Vương T đến trưc Pht. Lúc Vương T thy Pht, tay chân đy đ li như cũ, lin phát tâm vô thưng B Đ. Vì Vương T đưc thy Pht nên đng qu báo hin ti. Do đây nên đc Pht hiu là Y Vương vô thưng, chng phi như hàng lc sư ngoi đo.

 

Tâu Đi vương ngày trưc trên b sông Hng có năm trăm ng qu đã nhiu năm chng thy nưc, chng đưc ung, du h đến bên sông nhưng h thy thun là la, vì quá đói khát nên h kêu la than khóc. Lúc đó đc Như Lai ngi dưi bóng cây rng Ut Đàm Bát cnh b sông. Các ng qu đến bch Pht : “Thế Tn ! Chúng tôi đói khát sp chết đến nơi.

 

Pht nói : “ Sao các ngưi chng ung nưc sông Hng ?”

 

Các ng qu thưa : “ Đc Như Lai thy nưc còn chúng tôi thy là la “.

 

Pht nói : “ Trong sông hng tòan nưc trong mát tht chng phi la. Vì nghip ác nên các ngưi sanh tâm điên đo cho là la. Pht s tr tâm điên đo cho các ngưi, đ các ngưi thy đưc nưc.

 

Như Lai lin vì các ng qu ging nói ti li ca tâm xan tham.

 

Các ng qu thưa : “ Nay chúng tôi đang đói khát, du nghe li thuyết pháp nhưng đu chng nhp tâm”.

 

Pht nói : “ Các ngưi nếu đói khát có th vào sông Hng tha h ung đó”.

 

Nh công đc ca Pht các ng qu ung đng nưc. Ung nưc xong h tr v ch Pht ngi. Đc như Lai vì h thuyết pháp, tt c đu phát tâm vô thưng B Đ. Lúc đó năm trăm ng qu đu đng sanh lên cõi tri.

 

Do c đây nên đc Pht hiu là Y Vương vô thưng, chng như hàng lc sư ngoi đo.

 

Tâu Đi Vương ! Nưc Xá Bà Đ có đng cưp năm trăm ngưi, bi vua Ba Tư Nc bt đưc khoét c đôi mt b trong rng sâu. Đng cưp kh s khóc than tưng nim đến Pht. Đc Pht xót thương hin thân trưc đng cưp khuyên bo rng : Các ngưi phi khéo gi gìn nhân khu, ch gây to nghip ác na. Đng cưp nghe tiếng Pht du dàng trong tro , đôi mt sáng tr li. Đng chp tay đnh l Pht bch rng : Thế Tôn ! Nay chúng tôi biết rõ Pht có lòng đi t che ch tt c chúng sanh, chng phi riêng là nhơn thiên.

 

Đc Như Lai vì h thuyết pháp tt c đu đưc phát tâm vô thưng B Đ. Do đây nên đc Như Lai tht là lương y vô thưng trong thế gian, chng phi như hàng lc sư ngoi đo.

 

Tâu Đi vương ! Nưc Xá Bà Đ có ngưiChiên Đà la tên là Khí H giết hi nhiu mng ngưi, gp đưc đ t ca Pht là ngài Ma Ha Mc Kin Liên, lin phá đưc nhân đa ngc sanh lên cõi tri Đao Li. Vì có hàng thánh đ t như vy nên đc Như Lai hiu là Y Vương vô thưng chng phi như hàng lc sư ngoi đo.

 

Tâu Đi Vương thành Ba La Ni có trưng gi t tên là A Dt Đa, dâm bà m, giết chết ông cha. Bà m li tư thông vi ngưi khác, Trưng ga t bèn li giết m. Có v A La Hán là thân hu ca nhà ny. Vì h thn nên Trưng gi t li giết A La Hán. Sau đó Trưng gi t đến Kỳ Hoàn Tinh Xá cu xut gia. Các Tỳ kheo rõ biết ngưi ny phm ba ti nghch, nên không v nào dám nhn. Trưng gi t oán gn, gia đêm phóng la đt phòng ca chư tăng, giết hi nhiu ngưi vô ti. Lúc sau đó Trưng gi t qua thành Vương Xá cu xin đc Như Lai cho xut gia. Đc Như Lai lin nhn li ri ging nói pháp yếu khiến ti nghch nng ln ln gim nh, Tưng gi t phát tâm vô thưng B đ. Do đây nên đưc Pht hiu là Y Vương vô thưng.

 

Đi Vương bn tánh bo ác nghe li ngưi ác là Đ Bà Đt Đa, th voi say đ chà Pht, voi thy Pht lin tnh ng, Pht ly tay xoa đu voi, nói pháp yếu voi phát tâm vô thưng B Đ.

 

Tâu Đi Vương! Súc sanh thy Pht còn phá đưc nghip qu súc sanh, hung là loài ngưi ư !

 

Đi Vương nếu gp đưc Pht, bao nhiêu trng ti tt s tiêu tr.

 

Đưc Thế Tôn lúc chưa thành vô thưng B Đ, Ma Vương dn vô lưng quyến thuc đến ch B Tát ngi, B Tát dùng sc nhn nhc phá tan ác tâm ca ma, làm cho ma th pháp phát tâm vô thưng B Đ.

 

Tâu Đi Vương có Khoáng Dã qu giết hi nhiu ngưi. Vì cu Thin Hin trưng gi, đc Như Lai đến thôn Khoáng Dã hin thân thuyết pháp, Khoáng Dã qu nghe pháp vui mng, bèn đem Thin Hin Trưng gi trao cho Như Lai, ri sau bèn phát tâm vô thưng B Đ.

 

Tâu Đi Vương Nưc Ba La Ni có ngưi hàng tht tên là Qung Ngch, mi ngày giết hi c trăm ngàn con dê, gp ngài Xá Li Pht lin th bát quan trai mt ngày mt đêm. Nh công đưc ny, sau khi chết Qung Ngch sanh là con trai ca Tỳ Sa Môn Thiên Vương. Đ t ca đc Như Lai còn có công đc ln như vy hung là Pht.

 

Tâu Đi Vương Thành Tế Thch bc Thiên Trúc, có vua Long n vì tham ngôi vua mà giết hi vua cha, v sau sanh lòng ăn năn b nưc đến xin đc Pht xut gia, làm Tỳ Kheo, ti nng tiêu dit phát tâm vô thưng B Đ.

 

Đc Pht có vô lưng vô biên công đc như vy.

 

Tâu Đi Vương ! Pht có mt ngưi em h là Đ Bà Đt Đa, ông ny phá tăng, làm thân Pht chy máu, giết chết A La Hán Liên Hoa Tỳ Kheo Ni, phm c ba ti nghch, đưc Như Lai vì ông ging nói pháp yếu làm cho ti nghch nng ca ông đưc gim nh, nên đc Như Lai là Y Vương vô thưng chng phi như hàng lc sư ngoi đo.

 

Đi Vương nếu có th tin li ca h thn xin Đi Vương mau đến đc Như Lai. Nếu Đi Vương chưa tin, h thn cũng mong Đi Vương suy nghĩ k li.

 

Tâu Đi Vương ! Chư Pht có lòng Đi Bi che ch tt c, chng hn cuc nơi mt ngưi. Chánh pháp ca Pht rng rãi, bao gm chng sót vi k oán ngưi thân Pht xem bình đng lòng không ghét không yêu.

 

Đc Như Lai chng phi là thy riêng ca bn b chúng, mà là thy ca tt c tri, ngưi rng, thn, đa ngc, súc sanh, ng qu. Tt c chúng sanh cũng nên xem Pht như cha m. Đc Như Lai chng riêng vì ngưi sang giàu như vua Bt Đ Ca mà thuyết pháp, cũng thuyết pháp cho c ngưi h tin như U Ba Ly. Chng riêng th x cúng dàng ca Trưng Gi Tu Đt Đa, Trưng Gi A Na Bân Kỳ mà cũng nhn ly đ ăn ca ngưi nghèo. Đc Pht chng riêng vì hng trí hu như ngài Xá Li Pht mà thuyết pháp, cũng giáo hóa c ngưi ngu ti như Châu Li Bàn đc. Đc Như Lai chng riêng cho ngưi tánh không tham như ngài Ca Diếp xut gia mà cũng cho c ngưi rt tham như Bàn Đà xut gia, đc Pht chng riêng cho ngưi ít phin não như Ưu Lâu Tn Loa Ca Diếp xut gia mà cũng cho ngưi phin não sâu nng to trng ti như ông Tu Đà Da em vua Ba Tư Nc xut gia. Đc Pht chng vì ông Tá Tho cung kính cúng dàng mà nh t gc sân hn cho ông y cũng đ c k ác tâm mun làm hi là Ương Qut Ma La. Chng riêng đ ngưi xut gia làm cho chng đng bn thánh qu, cũng làm cho hàng ti gia chng đng ba thánh qu, đc Như Lai chng riêng vì ngưi nhàn tch như ông Phú Đa La mà thuyết pháp, cũng ging thuyết cho vua Tn Bà Ta La bn rn vic nưc. Ngưi nghin rưu như ông Út Già Trưng Gi Pht cũng giáo hóa ch chng phi riêng vì nhng ngưi kiêng rưu. Đc Pht cũng giáo hóa nàng Bà Tư Tra là ngưi m cung tâm vì con chết, ch chng phi riêng thuyết pháp cho bc nhp thin đnh như Ly Bà Đa. Đc Pht chng riêng vì đ t ca mình mà cũng thuyết pháp cho hàng ngoi đo Ni Kin T. Pht cũng giáo hóa cho ngưi già suy tám mươi tui, cũng như vi hng trai tr hai mươi lăm. Ngưi căn lành chưa thun thc, cũng đưc Pht giáo hóa như ngưi đã thun thc, Pht thuyết pháp cho ngưi dâm n Liên Hoa cũng như vì Mt Li phu nhân. Pht nhn món ăn đc ca Trưng Gi Thi Li Cúc Đa như lãnh thc phm thưng son ca vua Ba Tư Nc.

 

Tâu Đi Vương Trưng Gi Thi Li Cúc Đa trưc kia cũng to ti nghch, nh đến Pht nghe thuyết pháp bèn phát tâm vô thưng B Đ.

 

Gi s trong mt tháng thưng đem y phc vt thc cung kính cúng dưng cho tt c chúng sanh, chng bng ngưi nim Pht khong mt nim.

 

Gi s đúc vàng làm ngưi, xe nga ch đy châu báu đến s trăm dùng đ b thí, chng bng ngưi phát tâm mun đến Pht d chân bưc mt bưc.

 

Gi s dùng trăm xe voi ch các th trân bo ca nưc Đi Tn, cùng trăm ngưi n nưc y thân đeo đy chui ngc dùng đ b thí, vn không bng bưc mt bưc hưng đến Pht.

 

Cho đến gi s Đi Vương cung kính cúng dưng hàng hà sa vô lưng chúng sanh, chng bng mt ln đến rng Long Th thành tâm nghe đc Như Lai thuyết pháp.

 

Vua A Xà Thế bo rng: “Ny Kỳ Bà đc Như Lai tâm tánh đã điu nhu, thi quyến thuc phi là ngưi điu nhu, như rng Chiên Đàn thi thun cây chiên đàn, đc Như Lai thanh tnh quyến thuc ca ngài cũng thanh tnh, như rng thi thun dùng rng làm quyến thuc. Đc Như Lai tch tnh không tham không phin não, quyến thuc ca ngài cũng không phin não . Nay ta là ngưi cc ác, thân th hôi nhơ, thuc hng đa ngc, đâu đáng là ngưi đến ch đc Như Lai. Gi s ta có qua, e rng đc Như Lai chng đoái ti. Khanh du khuyên ta, nhưng ta xu h s st không có lòng mun đi.

 

Vua A Xà Thế nói va dt, trên không bng có tiếng rng : Pht pháp vô thưng sp suy mt, dòng sông pháp rng sâu sp cn, đèn sáng đi pháp sp tt, núi pháp sp l, thuyn pháp sp chìm, cu pháp sp hư, đin pháp sp đ, tràng pháp sp ngã, cây pháp sp gãy, bn lành sp đi, s khng b sp đến, chúng sanh sp đói khát, bnh dch phiến não sp lưu hành, s ti tăm sp đến, ma vương vui mng ci m giáp tr, mt tri Pht sp ln nơi núi Đi Niết Bàn. Pht nếu dit đ ti nghch trng ca Đi Vương không còn ai tr đưc.

_ Nay Đi Vương đã to ti nghip A Tỳ đa ngc, đã có ti nghip tt phi th báo. Sao gi là A Tỳ đa ngc ? A là không , Tỳ là xen h, tc là Vô Gián. Ngưi đa trong đó luôn b kh không h, mt ngưi ti thân ln đy khp c ngc tám muôn do tun, nhiu ngưi ti, thân mi ngưi cũng đy khp c ngc không chưng ngi nhau, do đây nên gi là ngc Vô Gián.

 

Trong đa ngc lnh tm thi có gió m nóng, trong đa ngc m nóng tm thi có gió mát lnh, đa ngc A Tỳ toàn không có vic ny. Ngc A Tỳ bn phía có ca, ngoài mi ca đu có ngn la rt mnh cháy sut c bn phương tám muôn do tun, vách ngc bng st, nn cũng bng st, lưi ph trùm trên la, dưi nn cháy sut đến nóc ngc, la trên nóc cháy sut đến nn ngc. Ngưi ti trong đó b đt cháy đau kh như cá b chiên trong cho. Phm mt ti nghch b trn s kh như vy, nếu to hai ti nghch, thi s kh gp hai, nếu to đ ngũ nghch thi s kh gp năm ln. Tôi biết chc ác nghip ca Đi Vương không th thoát khi. Mong Đi Vương mau đến gp Pht, ngoài Pht ra không ai cu Đi Vương đưc. Vì xót thương nên tôi có my li khuyên Đi Vương.

 

Vua A Xà Thế trong lòng quá s, toàn thân run ry, ngưc mt lên hi rng : Ngài là ai ? Sao ch nghe tiếng mà chng hin thân ?

 

Trên hư không có tiếng đáp : “ Tôi là Tn Bà Ta La, cha đ ca Đi Vương.

 

Nay Đi Vương phinghe li Kỳ Bà, ch nghe li tà kiến ca sáu đi thn.”

 

Nghe xong vua A Xà Thế ngt xu trên đt, gh nht thêm nhiu càng hôi nhơ hơn trưc. Du ng y đem thuc đến thoa, nhưng gh đc càng thêm nóng nhc.

 

Lúc by gi đc Thế Tôn trong rng Song Th, Pht nhãn thy vua A Xà Thế ngt xu xung đt, lin bo đi chúng : “ Nay Pht s vì vua ny li đi đến vô lưng kiếp chng nhp Niết Bàn.”

 

Ca Diếp B Tát bch Pht : Thế Tôn ! Đc Như Lai nên vì vô lưng chúng sanh chng nhp Niết Bàn. C sao riêng vì vua A Xà Thế ?

 

_ Ny Thin nam t ! Trong đi chúng đây không có mt ngưi nào cho rng Pht quyết đnh s nhp Niết Bàn. Vua A Xà Thế cho rng Pht quyết đnh s nhp Niết Bàn hn nên ngt xu.

 

Ny Thin nam t ! Như Pht nói vì A Xà Thế chng nhp Niết Bàn ý nghĩa y rt sâu kín ông chưa hiu đưc. Ta nói “vì” là vì tt c phàm phu, A Xà Thế là khp đến tt c ngưi to ti ngũ nghch. Li :”vì’ chính là tt c chúng sanh hu vi. Ta trn chng vì vô vi chúng sanh mà li đi. Lun v vô vi thi chng phi là chúng sanh. “ A Xà Thế” chính là ngưi đy đ phin não. Li “vì” chính là chúng sanh chng thy Pht tánh. Nếu đã thy Pht tánh thi Pht trn chng vì h lâu nơi đi. Vì ngưi thy Pht tánh thi chng phi là chúng sanh. “A Xà Thế” chính là tt c ngưi chưa phát tâm vô thưng B Đ.

 

Li “vì’ là vì hai chúng Đi Ca Diếp và A Nan. “A Xà Thế” chính là Phi hu ca nhà vua và tt c ph n trong thành Vương Xá. Li “vì” là nói Pht tánh, “A Xà” là chng sanh “Thế” là oán. Bi chng sanh Pht tánh thi sanh phin não oán thù. Vì sanh phin não oán thù nên chng thy Pht tánh. Bi chng sanh phin não thi thy đưc Pht tánh. Do thy Pht tánh thi đưc an tr Đi Niết Bàn. Đây gi là bt sanh, đây gi là “vì A Xà Thế”.

 

Ny Thin nam t ! “A Xà” là chng sanh, chng sanh gi là Niết Bàn. “Thế” là nói thế pháp. “Vì” nói là chng nhim ô. Bi tám pháp trong đi chng ô nhim đưc, vô lưng vô biên vô s kiếp chng nhp Niết Bàn. Do đây nên Pht nói vì A Xà Thế vô lưng kiếp chng nhp Niết Bàn.

 

Ny Thin nam t ! Li nói sâu kín ca Như Lai chng th nghĩ bàn. Pht, Pháp, Tăng, B Tát Ma Ha Tát đu chng th nghĩ bàn. Kinh Đi Niết Bàn cũng chng th nghĩ bàn.

 

Bây gi đc Thế Tôn vì vua A Xà Thế mà nhp nguyt ái tam mui, phóng ánh sáng ln . Ánh sáng ny mát m chiếu đến thân vua. Gh l trên thân lin lành, hết nóng hết nhc.

 

Vua bo Kỳ Bà : “Ta tng nghe : Lúc sp tn kiếp ba mt trăng đng hin lên, do đó nhng kh hon ca chúng sanh đu tr. Nay chưa đến thi kỳ y, do đâu có ánh sáng mát m chiếu đến thân ta làm cho thân ta đưc an n gh l đu lành ?

 

Kỳ Bà tâu : Đây không phi là tn kiếp, không phi ánh sáng ca ba mt trăng, cũng chng phi ánh sáng mt tri, tinh tú bo châu, dưc tho cũng chng phi ánh sáng chư thiên.

 

Vua li hi như vy thi là ánh sáng ca ai ?

 

_ Tâu Đi vương ! Đây là ánh sáng ca đng Thiên Trung Thiên. Ánh sang ny chng có ngn mé, chng nóng, chng lnh, chng thưng, chng dit, chng phi sc cùng vô sc, chng phi tưng cùng vô tưng, chng phi xanh , vàng, đ, trng. Vì đ chúng sanh nên hin ra có tưng có th thy. Du thy đưc nhưng thit ra ánh sáng ny vn không tưng.

Vua nói : Ny Kỳ Bà ! Đng Thiên Trung Thiên do nhơn duyên gì mà phóng ánh sáng ny ?

 

_ Tâu Đi Vương ! Nay tưng lành ny chính là vì Đi Vương. Bi va ri Đi Vương nói trong đi không có lương y tr đưc thân bnh, tâm bnh ca Đi Vương, nên đc Thế Tôn phóng ánh sáng ny, trưc cha lành bnh nơi thân ca Đi Vương, ri sau s tr bnh nơi tâm.

 

_ Ny Kỳ Bà đc Như Lai cũng nghĩ tưng đến ta ư ?

 

_ Tâu Đi Vương ! Ví như mt ngưi mà có by đa con, mt đa b bnh, lòng cha m săn sóc đa con bnh tt nhiu hơn. Cũng vy, đc Như Lai chng phi là không bình đng đi vi chúng sanh, nhưng vi ngưi có ti thi lòng Pht thiên trng. Vi k phóng dt lòng Pht thương tưng, ngưi chng phóng dt thi Pht phóng x. Ngưi chng phóng dt là bc đ lc tr B Tát. Chư Pht đi vi chúng sanh, chng nhìn ngó đến dòng h, già tr, giàu nghèo, năm tháng ngày gi, ngh nghip khéo vng, tôi t hèn h, ch ngó đến chúng sanh có tâm lành. Nếu ngưi có tâm lành thi Pht thương tưng.

 

Tâu Đi Vương ! Đây chính là đc Như Lai nhp nguyt ái tam mui phóng ra ánh sáng y.

 

Nhà vua hi : Sao gi là nguyt ái tam mui ?

 

Kỳ Bà tâu : “ Ví như ánh sáng mt trăng có th làm cho tt c hoa sen sanh n xòe, cũng vy, nguyt ái tam mui có th làm cho tâm lành chúng sanh n xòe.

 

Ví như ánh sáng mt trăng có th làm cho tt c ngưi đi đêm vui mng, cũng vy, nguyt ái tam mui có th làm cho ngưi tu tp đo Niết Bàn vui mng.

 

Ví như ánh sáng mt trăng t đêm mùng mt đến rm, hình sc ánh sáng ln ln thêm đy đ, cũng vy, nguyt ái tam mui làm cho ngưi mi phát tâm nhng căn lành ln ln thêm ln đy đ Đi Niết Bàn.

 

Ví như ánh sáng mt trăng t đêm mưi sáu đến đêm ba mươi hình sc ánh sáng ln ln gim bt, cũng vy, nguyt ái tam mui có th làm cho phin não ln ln tiêu dit.

 

Ví như đang lúc nng nóng, tt c chúng sanh thưng nghĩ đến ánh sáng mt trăng, lúc trăng sáng đã soi thi lin hết nóng bc, cũng vy nguyt ái tam mui có th làm cho chúng sanh tr đưc phin não nóng bc.

Ví như mt trăng tròn là vua trong các tinh tú, là cam l v, tt c chúng sanh đu ưa thích, cũng vy, nguyt ái tam mui là vua trong các pháp lành, là cam l v chúng sanh đu ưa thích.

 

Vua nói :Ta nghe đc Như Lai chng cùng ngưi ác chung đàm lun. Như bin ln chng cha t thi. Như chim Oan Ương chng đu nhà xí. Thiên Đế Thích Đ Hoàn Nhơn chng chung vi qu. Chim Cưu Súy La chng đu cây khô. Cũng vy, ta đâu có th gn đưc đc Như Lai. Theo ta xét đc Như Lai thà gn voi say, sư t, cp, sói, la hng, trn chng gn gũi nơi ngưi to ti ác quá nng. Vì vy nên ta không lòng nào dám đến gp Pht.

 

Kỳ Bà tâu : Ví như ngưi khát nưc thi gp đến sui trong, ngưi đói cu vt thc, ngưi kinh s cu cu, ngưi bnh tìm lương y, ngưi nóng bc tìm bóng mát, ngưi lnh tìm la. Nay Đi Vương cũng nên cu Pht như vy. Đc Như Lai còn vì hng Nht Xin Đ mà thuyết pháp hung là Đi Vương chng phi Nht Xin Đ.

 

Vua nói : Ny Kỳ Bà ! Ta tng nghe Nht Xin Đ là k chng tin, chng nghe, chng th quán sát, chng hiu đng nghĩa lý, ti sao đc Như Lai li thuyết pháp cho h ?

 

Kỳ Bà tâu : “ Như có ngưi mang bnh nng, đêm ng mơ thy lên trên đin mt ct, ung cht t du m và ly thoa nơi thân, nm trên tro ăn tro, leo lên cây khô hoc thy cùng kh vưn làm bn, chìm dưi nưc, lún trong bùn, té rơi xung đin lu, hoc thy núi cao, rng rm, voi, nga, trâu, dê, thân mc y phc xanh, vàng, đ, đen, vui cưi ca múa, hoc thy kên kên, chn, cáo, rng răng, rng tóc, trn trung, gi đu trên mình chó, nm trên phn nhơ, hoc thy cùng ngưi đã chết đi đng nm ngi dt tay ăn ung, đi trong đưng đy rn đc, hoc mơ thy ôm m ngưi n trùm tóc, y phc bng lá Đa La, ngi xe la hư gãy qua hưng chánh Nam.

 

Ngưi ny tnh dy lòng bun ru bnh nơi thân càng thêm. Vì bnh thêm nên thân thuc sai ngưi mi y sĩ. Ngưi đi mi ny lùn thp tàn tt, đu đy bi bm, y phc rách nát, ngi xe hư cũ, đến nói vi y sĩ : Xin mau qua thăm bnh.

 

Y sĩ t nghĩ : Ngưi đến mi ny tưng mo chng lành, bnh chc khó tr. Li coi ngày, thy nhm ngày bnh khó tr tc là ngày mùng bn, mùng sáu, mùng tám, mưi hai, mưi bn. Li coi sao cũng nhm sao khó tr, tc là ha tinh, khuê tinh, mão tinh, Diêm La Tinh, thp tinh, mãn tinh. Li coi nhm mùa thu, mùa đông, gi mt tri ln na đêm, gi mt trăng ln, nhm nhng gi ny bnh cũng khó tr. Y Sĩ li nghĩ rng : Du tt c đu chng lành, nhưng xem ngưi bnh nếu có phưc đc thi tr đưc, bng không phưc đc du lành tt có ích gì !

 

Y Sĩ lin cùng đi vi ngưi đến mi, gia đưng nghĩ rng : Nếu ngưi bnh có tưng trưng th thi tr đưc, nếu là tưng đon th thi chng th tr.

 

Dc đưng thy hai đa tr đánh ln, thy ngưi cm la t nhiên tt, thy có ngưi đn cây, li thy ngưi kéo tm da đi trên đưng, li thy trên đưng có vt b rơi, hoc thy ngưi xách thùng không, hoc thy Sa Môn đi mt mình, li thy cp, sói, chn, kên kên. Y Sĩ suy nghĩ t ngưi mi ny đến ngày gi thi tiết cùng nhng vic dc đưng đu là đim bt tưng, ngưi bnh chc khó tr, nhưng nếu ta không đến thi chng phi Y Sĩ. Dc đưng li nghe có tiếng khóc than ngưi chết, tiếng sp, b, gãy, tiếng té ngã. Li nghe phương Nam có tiếng kên kên, có tiếng chim Xá Li, tiếng chó, tiếng chut, tiếng chn, tiếng th, tiếng heo. Y Sĩ t nghĩ : Toàn là nhng đim bnh khó tr.

 

Sau khi đến nhà, thy ngưi bnh lúc lnh lúc nóng, gân xương nhc, mt đ lưu l, tiếng l tai nghe đến ngoài, c hng nghn đau, trên lưi nc n, sc mt đen ti, ct đu không ni, mình khô không m hôi, đi tin tiu tin bế tc, c thân sưng phù đ hng d thưng, ging nói chng đu, bng đy, nói không rõ.

 

Y Sĩ xem xong hi ngưi khán bnh : T qua đến nay ý chí ngưi bnh thế nào ?

 

Ngưi khán bnh nói : “ Thưa Y Sĩ ! Ngưi ny trưc kia vn kính tin Tam Bo, và chư Thiên, nay bng đi khác không còn tin. Trưc kia ưa b thí nay thi bn xn, trưc kia ăn ít nay thi quá nhiu, tánh vn hào tt nay thi t ác. Tánh vn nhơn t hiếu thun, nay thi không cung kính cha m”. Y Sĩ nghe xong đến ngi ngưi bnh và r bóp trên thân, biết ngưi bnh quyết đnh s chết, nhưng chng nói ra, bo ngưi khán bnh rng : :” Nay tôi có vic gp ngày mai tôi s tr li, ngưi bnh cn dùng th gì c tha h ch ngăn cn”. Dn xong Y Sĩ tr v nhà.

 

Rng ngày ngưi bnh đến rưc, Y Sĩ bo rng : “ Vic tôi chưa xong thuc cũng chế chưa ri”.

 

Nếu là ngưi trí, thy c ch ca Y Sĩ thi biết rng : Ngưi bnh y chc chết.

 

Tâu Đi Vương ! Đc Thế Tôn cũng như vy, du biết rõ căn tánh hàng Nht Xin Đ, nhưng đc Pht cũng vì h mà thuyết pháp vì nếu không thuyết pháp cho h, tt c phàm phu s cho rng Như Lai không tâm đi t bi, đâu nên gi là bc nht thiết trí. Vì có tâm đi t bi mi gi là bc nht thiết trí, do đây nên Như Lai thuyết pháp cho hng Nht Xin Đ.

 

Đc Như Lai gp nhng ngưi bnh thi lin ban b pháp dưc, ngưi bnh nếu chng chu ung đó chng phi là li ca Như Lai.

Hng Nht Xin Đ chia ra làm hai : Mt là hng đng căn lành hin ti, hai là hng đng căn lành đi sau.

 

Đc Như Lai biết rõ hng Nht Xin Đ nhng k hin ti có th đng thin căn thi thuyết pháp cho. Nhng k đi sau đng thin căn đc Pht cũng thuyết pháp cho h, nay du vô ích nhưng đ làm nhơn cho đi sau. Do đây nên đc Như Lai vì hng Nht Xin Đ mà ging thuyết pháp yếu.

 

Li có hai hng Nht Xin Đ : Mt là hng li căn, hai là hng trung căn. Hng li căn nơi đi hin ti có th đng thin căn, hng trung căn thi đi sau s đng.

 

Chư Pht không bao gi thuyết pháp mà không li ích.

 

Ví như ngưi sch s té trong hm tiêu, có thin tri thc thy vy xót thương lin nm tóc kéo ra khi hm. Cũng vy, chư Pht thy chúng sanh đa trong ba đưng ác nên phương tin cu tế làm cho đng thoát khi. Do đây nên đc Như Lai vì hng Nht Xin Đ mà thuyết pháp.

 

Vua bo Kỳ Bà : :” Nếu đc Như Lai tht có nhng điu như vy, rng ngày s chn ngày lành gi tt ri chúng ta s đến gp Pht.

 

Kỳ Bà tâu : Trong giáo pháp ca đc Như Lai không có chn la ngày lành gi tt. Tâu Đi vương như ngưi bnh nng đâu nên chn ngày gi tt xu, ch nên gp cu lương y. Nay Đi Vương bnh nng phi gp cu Pht, chng nên ch chn ngày lành gi tt.

 

Tâu Đi Vương ! Như la chiên đàn cùng la y lan, tưng la cháy hai th không khác nhau. Cũng vy, ngày tt, ngày xu, nếu đến ch Pht đu đưc dit ti. Mong Đi Vương gi đây nên gp qua gp Pht.”

 

Vua A Xà Thế lin bo cn thn Kiết Tưng : “ Nay ta mun đến ch đc Pht, khanh mau sm sa đ cúng dàng”.

 

Vua A Xà Thế cùng Phu nhơn xa giá mt muôn hai ngàn c, voi ln năm ngàn tht, trên mi tht voi đu ch ba ngưi mang cm phan lng, hoa hương , k nhc, nhiu th đ cúng dàng, dt theo mưi tám muôn k mã. Nhơn dân trong nưc Ma Dà Đà năm mươi tám muôn ngưi đng đi theo vua.

 

Lúc by gi nơi thành Câu Thi Na, đi chúng tu hi tt c mưi hai do tun, mi ngưi đu thy vua A Xà Thế cùng quân dân t xa đi đến.

 

Đc Pht bo đi chúng : “ Nhơn duyên gn vi vô thưng B Đ ca tt c chúng sanh không gì trưc hơn bn lành. Vì vua A Xà Thế nếu chng nghe li Kỳ Bà, ngày mùng by tháng ti quyết đnh phi chết đa đa ngc A tỳ.

 

Vua A Xà Thế lúc đi dc đưng đưc biết tin vua Tỳ Lưu Ly ngi thuyn vào bin b la cháy mà chết. Tỳ Kheo Cù Ca Ly, đt nt, thân sng sa vào đa ngc A Tỳ. Còn Tu Na Sát Đa gây to nhng ti ác đến ra mt Pht các ti đu đng tiêu tr. Vua nghe nhng tin ny nói vi Kỳ Bà rng : “ Nay ta du đưc nghe nhng tin y nhưng còn chưa chc. Khanh đến ngi chung mt tht voi vi ta. Gi s ta b đa đa ngc trông mong khanh nm gi ta ch đ ta b đa. Vì ngày trưc ta tng nghe nhng ngưi đc đo chng vào đa ngc.”

 

Pht bo đi chúng : “ Vua A Xà Thế còn lòng nghi, nay Pht s làm cho vua đưc tâm quyết đnh.”

 

Trong Pháp hi có mt v B Tát hiu là Trì Nht Thiết bch Pht rng : Trưc kia Pht nói tt c pháp đu không có tưng nht đnh, sc không tưng nht đnh, nhn đến Niết Bàn cũng không tưng nht đnh. Ti sao hôm nay nói rng vì vua A Xà Thế

Làm cho đưc tâm quyết đnh ?

 

Pht nói : Lành thay ! Lành thay ! Ny Thin nam t ! Nay Pht s làm cho vua A Xà Thế có tâm quyết đnh, vì nếu tâm nghi ng ca vua có th phá hoi đưc, nên biết rng tâm ny là không quyết đnh. Nếu tâm ca vua là quyết đnh, thi ti nghch ca vua làm sao tiêu tan đưc. Vì không quyết đnh nên có th tiêu tr ti nghip.

 

Vua A Xà Thế đến rng Ta La Song Th ngưc lên thy đc Như Lai đ ba mươi hai tưng tt tám mươi v đp, dưng như tòa núi vàng ròng.

 

Đc Thế Tôn ct tiếng phm âm chào vua : “ Đi Vương !”

 

Lúc đó vua A Xà Thế nhìn ngó hai bên t nghĩ rng : Không rõ ai là Đi Vương trong đi chúng ny. Ta là ngưi nhiu ti li không phưc đc, đc Như Lai chng l gi ta là Đi Vương !

 

Đc Như Lai li lên tiếng gi : “Đi Vương A Xà Thế !”

 

Vua nghe dt li trong lòng rt vui mng nghĩ rng : Nay đc Như Lai chiếu c đến ta rõ là đc Như Lai có lòng đi bi bình đng đi vi tt c chúng sanh.

 

Vua bch Pht rng : “ Thế Tôn nay lòng tôi không còn nghi ng quyết đnh biết rng đc Như Lai bc Đi Sư Vô Thưng ca tt c chúng sanh.

 

Ca Diếp B Tát nói vi Trì Nht Thiết B Tát : “ Đc Như Lai đã làm cho vua A Xà Thế đưc tâm quyết đnh.

 

Vua A Xà Thế bch Pht : Thế Tôn ! Gi s hôm nay tôi đưc ngi chung ăn ung vi Phm Vương, Đế Thích cũng chng vui mng bng mt li kêu gi ca đc Như Lai.

 

Vua lin đem nhng phan lng hoa hương k nhc dâng lên Pht, đnh l chân Pht đi nhiu bên hu ba vòng, ri ngi qua mt phía. Pht nói : “ Ny Đi Vương : Nay Pht s vì nhà vua mà nói pháp yếu. Nhà vua nên hết lòng lóng nghe !

 

Hng phàm phu cn phi chuyên tâm quán sát nơi thân có hai mươi vic : Mt là trong thân ca ta đây không có công đc vô lu, hai là không căn lành, ba là chưa đng điu thun, bn là sa rt hm sâu không ch nào chng đáng s, năm là dùng phương tin gì đ thy Pht tánh, sáu là tu thin đnh thế nào đ đưc thy Pht tánh, by là sanh t kh luôn không có thưng không ngã không tnh, tám là khó thoát khi tám nn, chín là thưng b oan gia theo di, mưi là không có mt pháp gì ngăn đưc nhng hu lu, mưi mt là chưa thoát khi ba đưng ác, mưi hai là đy đ nhng ác kiến, mưi ba là chưa qua khi b ngũ nghch, mưi bn là chưa qua khi dòng sanh t không b, mưi lăm là chng to nghip lành chng đưc qu báo lành , mưi sáu là không có ta làm mà ngưi khác chu qu, mưi by là chng gây nhơn vui thi trn không qu vui, mưi tám là đã to nghip thi qu báo trn chng mt, mưi chín là do vô minh mà sanh cũng do vô minh mà chết, hai mươi là quá kh v lai và hin ti thưng buông lung phóng dt. Ny Đi Vương ! Ngưi phàm phu nên quán sát thân ny có hai mươi điu như vy. Do quán sát ny nên chng ưa thích sanh t. Nếu chng ưa thích sanh t thi đưc ch quán. Theo th t quán tưng sanh, tr, dit nơi tâm. Quán đnh, hu, tinh tn, trì gii cũng như vy. Quán tưng sanh tr dit ri biết rõ tâm tưng nhn đến gii tưng thi trn chng làm ác, không có s chết cũng không s ba ác đo. Nếu chng chuyên tâm quán sát hai mươi điu như vy thi tâm buông lung phóng dt không vic ác nào chng làm.

 

Vua thưa : “ Thế Tôn ! Như tôi hiu nghĩa nơi li Pht dy : T trưc tôi chưa tng quán sát hai mươi điu y, nên gây to nhng ti ác. Do đó nên s chết và s ba ác đo.

 

Bch Thế Tôn ! Tôi t chuc ha to ti ác ln : Vua cha vô ti, tôi li làm hi. Đi vi hai mươi điu ny tôi du có quán sát hay không quán sát quyết đnh s b đa đa ngc A Tỳ.

 

Pht nói : “ Ny Đi Vương ! Tt c pháp, tánh tưng ca nó đu vô thưng không có quyết đnh. Sao nhà vua li nói quyết đnh s đa đa ngc A Tỳ ?

 

Vua thưa : “Thế Tôn ! Nếu tt c pháp không tưng nht đnh, thi ti giết cha ca tôi cũng s không nht đnh. Nếu ti giết hi là nht đnh thi tt c pháp chng phi là nht đnh.

 

Pht nói : “ Ny Đi Vương ! Lành thay ! Lành thay ! Chư Pht nói tt c pháp đu không tưng nht đnh. Nhà vua li có th rõ biết ti giết hi cũng chng nht đnh.

 

Ny Đi Vương ! Như li nhà vua nói : Vua cha vô ti li làm hi. Gì là cha ? Ch nơi danh t gi, năm m chúng sanh mà vng tưng là cha. Trong thp nh nhp cùng thp bát gii, cái gì là cha ? Nếu sc m là cha thi bn m kia l ra không phi. Nếu bn m là cha thi sc m cũng l ra không phi. Nếu sc m cùng phi sc hip li làm cha thi không đúng lý, vì tánh ca sc cùng phi sc vn không hip.

 

Ny Đi Vương ! Chúng sanh phàm phu đi vi sc m ny vng tưng là cha. Sc m như vy cũng không th hi đưc. Vì sc m có mưi th, trong mưi th ny riêng sc là có th thy có th nm ly, có th cân, có th lưng, có th trói, có th kéo. Du có thế thy có th trói, nhưng tánh ca sc vn chng tr. Vì chng tr nên không th thy đưc, cũng không th nm cm cân lưng kéo dt ct trói. Sc tưng đã như vy thi thế nào giết hi đưc. Nếu sc là cha có th giết hi mc phi ti báo, thi chín th kia l ra không phi là cha. Nếu chín th chng phi là cha thi l ra không mc ti.

 

Ny Đi Vương ! Sc có ba th : Quá kh v lai và hin ti. Quá kh và hin ti thi không th giết hi. Vì quá kh đã qua ri, hin ti li nim nim dit. Ch vì ngăn v lai không sanh nên gi là giết. Mt th sc như vy, hoc có giết đưc, hoc chng giết đưc. Chng giết thi sc chng nht đnh. Nếu sc chng nht đnh thi giết cũng chng nht đnh. Vì giết chng nht đnh nên qu báo cũng chng nht đnh. Sao nhà vua li nói quyết đnh đa đa ngc ? Ny Đi Vương ! Ti nghip ca tt c chúng sanh to ra có hai th : Mt là ti khinh, hai là ti trng. Nếu tâm và khu gây to thi gi là ti khinh, thân khu và tâm gây to thi gi là ti trng. Tâm nghĩ ming nói mà thân chng làm thi mc qu báo nh. Ngày trưc Đi Vương chng bo giết, ch nói cht chân. Đi Vương nếu truyn lnh lp tc chém đu vua cha, th thn lin chém, còn chng mc ti, hung là Đi Vương chng truyn lnh. Nếu Đi Vương mc ti thi chư Pht l ra cũng mc ti. Vì Tiên Vương Tn Bà Ta La thưng vun trng nhng căn lành nơi chư Pht, do đó nên ngày nay đưc làm vua. Nếu chư Pht chng th s cúng dưng thi Tiên Vương chng có phưc làm vua. Nếu Tiên Vương chng làm vua thi Đi Vương đâu có vì nưc mà giết hi. Nếu Đi vương giết cha mà có ti, thi chư Pht chúng ta l ra cũng có ti. Còn nếu chư Pht không mc ti sao Đi Vương li riêng mc ti ư.

 

Ny Đi Vương ! Tiên Vương Tn Bà Ta La ngày trưc có tâm ác. Đi săn nơi núi Tỳ Phú La, tìm muông thú khp nơi không đng ch gp mt Tiên nhơn chng ngũ thông, Tiên Vương gin nói b ngưi ny nên hôm nay ta đi săn không gp muông thú. Tiên Vương đui đi ri sai quan hu theo giết. Lúc sp chết Tiên nhơn sanh lòng oán gin, mt thn thông, th rng : Ta tht vô ti, ngưi dùng tâm khu giết hi ta, đi sau ta cũng dùng tâm khu mà hi ngươi.

 

Tiên Vương nghe li y trong lòng ăn năn bèn cúng dàng chôn ct t thi.

 

Ngày trưc Tiên Vương như vy còn đưc th báo nh chng đa đa ngc, hung là Đi Vương chng như vy, Tiên Vương t làm ra tr li t th ly, sao nhà vua li mc phi ti giết hi.

 

Như nhàvua nói : Vua cha không ti. Ny Đi Vương sao li nói rng không ti ? Lun v ngưi không nghip ác thi không ti báo, ngưi có ti thi có ti báo. Tiên Vương kia nếu vô ti thi đâu có th báo. Tiên Vương Tn Bà Ta La trong hin đi cũng đng qu lành cùng qu ác. Do đây nên Tiên Vương cũng là chng nht đnh. Do vì chng nht đnh nên giết hi cũng chng nht đnh, giết hi đã chng nht đnh sao nhà vua li nói rng quyết đnh đa đa ngc.

 

Ny Đi vương ! Chúng sanh điên cung có bn hng : Mt là tham vng mà điên cung, hai là b thuc mà điên cung, ba là b bùa chú mà điên cung, bn là do nghip duyên đi trưc mà điên cung.

 

Trong hàng đ t Pht nếu mc phi bn chng điên cung ny, du to nhiu ti ác, ta trn chng nhn ngưi ny là phm gii. Ngưi ny to ti chng đa ba đưng ác. Lúc tâm tnh tr li ta cũng chng gi là phm.

 

Đi Vương vì tham ngôi Quc Vương mà nghch hi vua cha, do tham cung gây to sao gi mc ti. Như ngưi say rưu giết hi thân mu, lúc đã tnh say sanh lòng hi hn, nghip giết m ny cũng chng ti báo.

 

Đi Vương nay tham say nơi ngôi vua, chng phi bn tâm làm ti nghch đó, sao li bo là mc ti.

 

Ví như nhà o thut, nơi ngã tư đưng dùng chú thut hóa ra nhng th trai, gái, voi, nga, chui ngc, y phc. Ngưi ngu cho đó là tht, ngưi trí biết chng phi tht.

 

Cũng vy, s giết hi, phàm phu cho là tht, chư Pht biết là chng phi tht.

 

Ví như tiếng vang trong khe núi, ngưi ngu cho là tiếng tht, ngưi trí biết là chng phi tht, giết hi cũng như vy, phàm phu cho là tht, chư Pht biết là chng phi tht.

 

Như có k oán thù gi đến gn gũi, ngưi ngu si nhn là tht thân thuc, ngưi trí rõ biết là gi trá. Giết hi cũng như vy, phàm phu cho là tht, chư Pht biết là chng phi tht.

 

Như ngưi soi gương t thy bóng mt, ngưi ngu cho là mt tht, ngưi trí rõ biết chng phi tht. Giết hi cũng như vy, phàm phu cho là tht, chư Pht biết là chng phi tht.

 

Như ánh nng gn lúc tri nng gt, ngưi ngu đng xa thy cho là nưc, ngưi trí rõ biết chng phi nưc. Giết hi cũng như vy, phàm phu cho là tht, chư Pht biết chng phi tht.

 

Như thành Càn Thát Bà, ngưi ngu cho là tht, ngưi trí rõ biết chng phi tht. Sát hi cũng như vy, phàm phu cho là tht, chư Pht biết chng phi tht.

 

Như ngưi ng mơ, thy hưng vui ngũ dc, ngưi ngu cho là tht, ngưi trí rõ biết chng phi tht. Giết hi cũng như vy, phàm phu cho là tht chư Pht biết chng phi tht.

 

Ny Đi Vương ! Cách thc giết, nghip giết, ngưigiết, qu giết, nhn đến gii thoát, ta du rõ thu tt c, ta vn không có ti. Đi Vương du biết giết hi, nhưng sao li có ti ?

 

Ví như có ngưi cai qun hãng rưu ngưi ny nếu không ung thi cũng chng say. Li như ngưi biết la cũng chng b đt cháy. Đi Vương cũng như vy, du biết giết hi nhưng sao li có ti ?

 

Ny Đi Vương ! Có nhng chúng sanh lúc mt tri mc to nhiu ti, lúc mt trăng mc li đi trm cưp, lúc mt tri mt trăng chng mc thi chng làm vic ác, du nhân mt tri mt trăng khiến ngưi đó làm ác, nhưng mt tri mt trăng tht không mc ti. Sát hi cũng như vy, du nhân nơi Đi Vương nhưng Đi Vương tht không mc ti.

 

Như trong cung vua, thưng truyn lnh làm tht dê, lòng vua vn không nghi s , ti sao nơi vua cha riêng sanh lòng s, du là ngưi cùng cm súc có tôn ty sai khác, nhưng qúi sanh mng cũng s chết không khác nhau. C sao đi vi loài dê lòng khinh không s, còn nói vua cha lòng trng lo kh.

 

Ngưi đi là tôi t ca tham ái, b tham ái sai khiến mà làm vic giết hi, gi s có qu báo thi là ti ca tham ái, Đi Vương b sai s thi có ti gì.

 

Như Niết Bàn chng phi có chng phi không mà cũng là có. Sát hi cũng như vy, du chng phi có chng phi không mà cũng là có. Ngưi tàm quý thi là chng phi có, ngưi không tàm quý thi là chng phikhông, ngưi th qu báo thi gi là có. Ngưi chp không thi là chng phi có, ngưi chp có thi là chng phi không, ngưi có chp cũng gi là có. Vì ngưi có chp có thi mc qu báo, ngưi không chp có thi không mc qu báo. Ngưi chp thưng thi là chng phi có, ngưi không chp thưng thi là chng phi không, ngưi có thưng kiến thi chng đng gi là không, vì ngưi có thưng kiến thi có nghip qu ác. Nên nghĩa ny du chng phi có chng phi không, mà cũng là có.

 

Ny Đi Vương ! Xét v chúng sanh gi là hơi th ra vào, vì làm dt hơi th ra vào cho nên gi là giết hi. Chư Pht thun theo thế tc cho nên cũng nói là giết hi !

 

Ny Đi Vương ! Sc un là vô thưng, nhân duyên ca sc cũng là vô thưng, đã t nhơn vô thưng mà sanh, thi sc un sao li là thưng, nhn đến thc m cũng như vy. Do vô thưng nên kh, do kh nên không, do không nên vô ngã. Nếu kh là vô thưng, kh, không vô ngã thi món nào giết hi ? Giết hi vô thưng đng Niết Bàn thưng, giết hi kh đng lc, giết hi không đng chân tht, giết hi vô ngã đng chân ngã.

 

Ny Đi Vương ! Nếu giết vô thưng, kh, không, vô ngã thi cùng vi Pht đng. Pht cũng giết vô thưng, kh , không, vô ngã chng b đa vào đa ngc, Đi Vương sao li b đa ?

 

Lúc đó vua A Xà Thế đúng theo li Pht dy quán sát sc m nhn đến quán sát thc m. Vua quán sát như vy ri lin bch Pht : “ Thế Tôn ! Nay tôi mi biết sc là vô thưng nhn đến thc là vô thưng. Trưc kia nếu tôi biết đưc như vy thi chng gây to ti nghch.

 

Bch Thế Tôn ! Tôi tng nghe chư Pht là cha m ca chúng sanh. Du nghe như vy nhưng chưa có lòng tin chc. Nay tôi mi tin quyết đnh.

 

Bch Thế Tôn ! Tôi cũng tng nghe núi Tu Di do bn cht báu hip thành, là vàng, bc, lưu ly, pha lê. Nếu có loài chim đu ch nào trên núi, màu chim lin đng vi màu núi, du nghe như vy tôi cũng chng tin chc. Nay tôi đến trong pháp hi ca Pht lin đưc đng màu sc, nghĩa là tôi rõ biết các pháp vô thưng , kh, không, vô ngã.

 

Bch Thế Tôn ! Tôi thy t ht y lan mc lên cây y lan chng thy ht y lan mc lên cây chiên đàn. Nay tôi mi đưc thy t hy y lan mc lên cây chiên đàn. Ht y lan chính là thân tôi, cây chiên đàn chính là tâm vô căn tín ca tôi. Vô căn chính là t trưc tôi chng biết cung kính Như Lai, chng tin chánh pháp cùng tăng chúng, đây gi là vô căn.

 

Bch Thế Tôn ! Nếu tôi chng gp đc Như Lai s phi th vô lưng kh nơi đi đa ngc trong vô lưng vô s kiếp. Nay tôi đưc gp Pht trn nên công đc, phá hoi tâm ác phin não ca chúng sanh.

 

Pht nói : Lành thay ! Lành thay ! Ny Đi Vương ! Nay Pht biết nhà vua chc chn có th phá hoi tâm ác ca chúng sanh.”

 

Bch Thế Tôn : Nếu tôi tht có th phá hoi tâm ác ca chúng sanh, thi tôi thưng A Tỳ đa ngc trong vô lưng kiếp vì chúng sanh chu mi s kh não tôi cũng chng ly làm kh.

 

Lúc đó vô lưng nhân dân nưc Ma Dà Đà đu phát tâm vô thưng B Đ. Nh s phát tâm ca nhân dân, ti nng ca vua A Xà Thế lin nh bt.

 

Nhà vua cùng phu nhân các th n đng phát tâm vô thưng B Đ.

 

Vua A Xà Thế bo Kỳ Bà rng : “ Nay ta chưa chết đã đng thân tri, b mng ngn đng mng trưng th, b thân vô thưng đng thân chân thưng. Làm cho các chúng sanh phát tâm vô thưng B Đ chính là thân tri, mng trưng th, thân chân thưng, cũng chính là đ t ca tt c chư Pht.

 

Nói xong, nhà vua bèn đem các th tràng báu, phan lng báu, hương hoa, chuingc, k nhc cúng dưng đc Pht.

 

Cúng dưng xong nhà vua li nói k tán thán :

 

Li chân tht rt vi diu, Khéo léo nơi câu cùng nghĩa. Tng pháp rt sâu bí mt, Vì chúng sanh nên hin bày. Bao nhiêu li dy rng rãi, Vì chúng sanh nên nói lưc, Đy đ nhng li như vy. Khéo cha đưc bnh chúng sanh. Nếu có các hàng chúng sanh, Đng nghe li dy ca Pht. Có lòng tin hoc chng tin. Quyết đnh biết là li Pht. Li chư Pht thưng du dàng. Vì chúng sanh nên nói thô. Li thô cùng li du dàng, Đu v đến đ nht nghĩa. Do c ny nên hôm nay, Tôi quy y đc Thế Tôn. Như li bình đng nht v. Dưng như nưc trong bin c, Đây gi là đ nht nghĩa, Nên không có li vô nghĩa. Hôm nay đc Như Lai nói, Vô lưng vô s pháp yếu. Nam n già tr đưc nghe. Đng thy đng đ nht nghĩa. Không có nhân cũng không qu, Không có sanh và không dit, Đây gi là Đi Niết Bàn, Ngưi nghe phá kiết s. Đc Như Lai vì tt ca,û Thưng làm cha cùng m lành, Nên biết các hàng chúng sanh, Đu là con ca Như Lai. Đc Thế Tôn đi t bi, Vì chúng sanh nên kh hnh, Như ngưi b ma qu da, Cung lon to nhiu ti ác. Nay tôi đng thy Như Lai, Ba nghip đu đưc lành tt, Nguyn đem nhng công đc ny, Hi hưng Pht đo vô thưng.

Hôm nay ch tôi cúng dưng, Đc Pht pháp và chúng Tăng. Nguyn đem nhng công đc ny, Tam Bo thưng thế gian. Ngày nay ch tôi s đng, Tt c vô lưng công đc, Nguyn dùng đây đ phá hoi, Bn th ma ca chúng sanh. Ngày trưc tôi gp bn ác, Gây to ti nghip ba đi, Nay đi trưc Pht sám hi, Nguyn sau ny chng li phm. Cu cho tt c chúng sanh, Đu phát tâm đi B Đ, Chuyên tâm thưng siêng nghĩ nh, Tt c chư Pht mưi phương. Li nguyn tt c chúng sanh. Phá hn nhng gic phin não, Đưc thy Pht tánh rõ ràng. Như Ngài Văn Thù B Tát.

 

Đc Thế Tôn khen vua A Xà Thế : “ Lành thay ! Lành thay ! Nếu có ngưi phát đưc tâm vô thưng B Đ, phi biết ngưi ny trang nghiêm chư Pht cùng đi chúng.

 

Ny Đi Vương ! Thu xưa nhà vua trưc Đc Pht Tỳ Bà Thi đã phát tâm vô thưng B Đ, t đó đến ngày nay chưa tng b đa đa ngc, nên biết tâm B Đ có vô lưng qu báo lành như thế.

 

Ny Đi Vương ! T nay v sau nhà vua phi thưng siêng tu tâm B Đ. Vì tu tâm B Đ s tiêu dit đưc vô lưng ti ác.”

 

Vua A Xà Thế cùng nhân dân nưc Ma Dà Đà đi nhiu Pht ba vòng, l t tr v cung.

 

Phm Thiên Hnh như trong kinh Tp Hoa đã nói.

 

 

PHM ANH NHI HNH

TH HAI MƯƠI MT

 

Pht bo Ca Diếp B Tát : “ Thế nào gi là Anh Nhi Hnh ?

 

Ny Thin nam t ! Chng có th đng dy, đi ti, đi lui, nói chuyn, đây gi là Anh Nhi. Cũng vy đc Như Lai chng th khi dy, vì Như Lai trn chng khi các pháp tướng. Cũng chng th đng dng, vì Như Lai chng chp trước tt c pháp. Chng th đến vì thân hình ca Như Lai không có lay đng. Cũng chng th đi vì Như Lai đã đến Đi Niết Bàn. Chng th nói, vì Như Lai du nói pháp cho tt c chúng sanh nhưng tht ra không ch nói. Bi có ch nói thi gi là pháp hu vi, do đây nên không ch nói. Li không ngôn ng, như Anh Nhi ngôn ng chưa rõ, du có ngôn ng tht ra không ngôn ng. Cũng vy, ngôn ng chưa rõ chính là li bí mt ca chư Pht, du có nói, chúng sanh cũng chng hiu nên gi là không ngôn ng. Li như Anh Nhi gi tên nhng đ vt chng duy nht, vì chưa biết rõ tên chánh, du gi tên đ vt chng duy nht rõ tên chánh chưa biết nhưng chng phi chng nhân nơi đây mà đng biết đ vt. Cũng vy, tt c chúng sanh, ging loi, nơi ch, ngôn ng chng đng. Như Lai phương tin thun theo tiếng ca h mà nói, cũng làm cho tt c loài, nhân nơi đó đng hiu biết.

 

Li Anh Nhi có th nói được ch cái.Cũng vy, đc Như Lai nói ch cái, như nói “Bà” “Hòa”. “Hòa” là hu vi, “Bà” là vô vi, đây gi là Anh Nhi. “Hòa” là vô thường, “Bà’ là thường. Như Lai nói thường, chúng sanh nghe ri vì cu pháp thường mà dt vô thường, đây gi là Anh Nhi Hnh. Li Anh Nhi chng biết kh, vui, ngày, đêm, cha m. Cũng vy, Đi B Tát vì chúng sanh nên chng biết kh vui, không tướng ngày đêm, tâm bình đng đi vi chúng sanh nên không có cha m thân sơ sai khác.

 

Li Anh Nhi chng th to tác nhng vic ln vic nh. Cũng vy, B Tát chng to nghip sanh t, đây gi là chng làm vic ln, vic ln tc là ti ngũ nghch. Vic nh tc là tâm Thanh Văn Duyên Giác. B Tát trn chng thi tâm B Đ mà tu hnh Thanh Văn, Bích Chi Pht.

 

Li như Anh Nhi lúc keu khóc, cha m lin ly lá dương vàng mà bo rng : Nín đi đng khóc ! Vàng đây ta cho con. Anh Nhi thy lá dương vàng tưởng là vàng tht bèn thôi không khóc na. Nhưng đây là lá dương chng phi là vàng tht. Trâu g, nga g, người g, Anh Nhi cũng tưởng là trâu, nga, người tht, lin chng khóc na. Do vì chng phi tht trâu, nga v.v… mà tưởng là tht trâu, nga v.v… nên gi là Anh Nhi.

 

 

Đc Như Lai cũng như vy. Nếu có chúng sanh mun to ti ác đc Như Lai vì h mà nói tri Đao Li Thiên là cõi tt đp an vui t ti. Chúng sanh nghe cõi vui đp như vy, sanh lòng ưa thích bèn thôi chng to ti ác, mà siêng tht hành nhng nghip lành. Nhưng tht ra cõi tri Đao Li là sanh t chng phi tht là an vui t ti.

 

Li như có chúng sanh nhàm kh sanh t, đc Như Lai vì h nói hnh qu nh tha, nhưng tht ra qu nh tha chng phi rt ráo chân tht, vì hàng nh tha biết li sanh t, thy vui Niết Bàn bèn có th t biết có dt cùng chng dt, có chân tht cùng chng chân tht, có tu cùng chng tu, có chng đng cùng chng chng đng. Như Anh Nhi kia đi vi vt chng phi vàng mà tưởng là vàng tht.

 

Đc Như Lai trong ch bt tnh mà nói là tnh, vì đã chng được đ nht nghĩa đế nên Như lai không có hư vng.

 

Như Anh Nhi kia đi vi nhng vt không phi trâu nga mà tưởng là trâu nga tht. Nếu có chúng sanh nơi phi đo mà tưởng là chân đo, Như Lai cũng nói phi đo là đo, nơi phi đo tht không có đo, vì có th làm chút ít nhân duyên sanh ra đo nên nói phi đo là đo.

 

Như Anh Nhi kia đi vi người g mà tưởng là người tht. Cũng vy, Như Lai biết chng phi chúng sanh mà nói tướng chúng sanh, nhưng tht ra không có tướng chúng sanh. Nếu Như Lai nói không chúng sanh thi tt c chúng sanh s đa tàkiến. Do đây nên Như Lai nói có chúng sanh, nhng người đi vi chúng sanh mà tưởng là chúng sanh, thi không th phá tướng chúng sanh. Nếu nơi chúng sanh phá được tướng chúng sanh, người ny có th đng Đi Niết bàn. Do đng Đi Niết Bàn như vy nên chng còn kêu khóc na. Đây gi là Anh Nhi Hnh.

 

Ny Thin nam t ! Nếu có người th trì đc tng thơ t gii thuyết năm hnh ny, nên biết rng người ny quyết đnh s được năm hnh như vy.

 

Ca Diếp B Tát bch Pht rng : “ Thế Tôn ! Theo như ch tôi hiu, y c theo li ca Pht dy, thi tôi cũng quyết đnh s đng năm hnh ny.”

 

Pht nói : “ Ny Thin nam t ! Chng riêng gì ông đng năm hnh như vy, nay trong hi ny có chín mươi ba muôn người cũng đng được năm hnh như ông.”

 


BÀI VĂN PHÁT NGUYN

 

Nam-mô thp phương thường tr Tam-Bo (3 ln)

 

 

Ly đng tam gii Tôn

Quy mng mười phương Pht

Nay con phát nguyn ln

Trì tng Kinh Đi Niết-Bàn

Trên đn bơn nng

Dưới cu kh tam đ

Nếu có ai thy nghe

Ðu phát b tâm

Khi mãn báo-thân này

Sanh qua cõi Cc-Lc.




NAM MÔ TÂY PHƯƠNG CỰC LẠC THẾ GIỚI

ÐẠI TỪ ÐẠI BI TIẾP DẪN ÐẠO SƯ A DI ÐÀ PHẬT



NAM MÔ A-DI-ĐÀ PHẬT


(1.080 CÂU)



 PHÁT NGUYN HI HƯỚNG

 

(Sau khi trì danh đ s, đến quỳ trước bàn Pht, chp tay nim)

 

Nam mô A-Di Ðà Pht (nim mau 10 hơi)

Nam mô Ði bi Quán-Thế-Âm B-tát (3 câu)

Nam mô Ði-Thế-Chí B-tát (3 câu)

Nam mô Ði-Nguyn Ða-Tng-vương B-tát (3 câu)

Nam mô Thanh-tnh Ði-hi-chúng B-tát (3 câu)

 

(Vn quỳ, chí tâm đc bài k phát nguyn hi hướng)

 

Đ t chúng con, hin là phàm phu, trong vòng sanh t, ti chướng sâu nng, luân chuyn sáu đường, kh không nói được. Nay gp tri thc, được nghe danh hiu, bn nguyn công đc, ca Pht Di Đà, mt lòng xưng nim, cu nguyn vãng sanh. Nguyn Pht t bi, xót thương chng b, phóng quang nhiếp th. Đ t chúng con, chưa biết thân Pht, tướng tt quang minh, nguyn Pht th hin, cho con được thy. Li thy tướng mu, Quán Âm Thế Chí, các chúng B Tát và thế gii kia, thanh tnh trang nghiêm, v đp quang minh, xin đu thy rõ.

 

Con nguyn lâm chung không chướng ngi,
A Di Đà đ
ến rước t xa.
Quán Âm cam l
 rưới nơi đu
Th
ế Chí kim đài trao đ gót.
Trong m
t sát na lìa ngũ trược,
Kho
ng tay co dui đến liên trì.
Khi hoa sen n
 thy T Tôn
Nghe ti
ếng pháp sâu lòng sáng t.
Nghe xong li
n CHNG Vô Sanh Nhn,
Không ri An Dưỡng li Ta Bà.
Khéo đem ph
ương tin li qun sanh
Hay l
y trn lao làm Pht s,
Con nguy
n như thế Pht chng tri.
K
ết cuc v sau được thành tu.

         

          ( Bài k trên tuy đơn gin, song đy đ tt c ý nghĩa. Hành gi có th đc nguyn văn khác mà mình ưa thích, nhưng phi đúng vi ý nghĩa phát nguyn hi hướng. Xong đng lên xướng)

 


NHT TÂM QUY MNG L: 

 

Tây phương cc lc thế-gii giáo ch, th quang th tướng vô-lượng vô-biên, t th hong thâm, t thp bát nguyn đ hàm linh, đi t đi bi tiếp dn đo sư, Pháp gii Tng thân A-DI-ÐÀ NHƯ-LAI biến pháp gii Tam bo. (1 ly) 


 

T qui y Pht, đương nguyn chúng-sanh, th gii đi đo, phát vô thượng tâm (1 ly)

T qui y Pháp, đương nguyn chúng-sanh, thâm nhp kinh tng, trí hu như h(1 ly)

T qui y Tăng, đương nguyn chúng-sanh, thng lý đi chúng, nht thiết vô ng(1 ly)

  

 

NHT TÂM QUY MNG L: 

 

        Vn Đc đường thượng, t Lâm Tế Gia Ph, t thp nht thếC HÒA THƯỢNG T SƯ, Thích Thượng TRÍ h TNH thùy t minh chng (1 ly)

 

NHT TÂM QUY MNG L: 

 

        Phương Liên Tnh X Mt-Tnh đo tràng, TRÚC LIÊN BN THT, C HÒA THƯỢNG T SƯ, Thích Thượng Thin h Tâm thùy t minh chng (1 ly)

 

 

HÒA NAM THÁNH CHÚNG









NIỆM PHẬT


LI KHAI TH.- Tt c pháp ca Pht dy đu có tông ch, y theo tông ch mà thc hành mi có kết qu. Tông ch ca môn nim Pht là TÍN, NGUYvà HNH.

 

Thế nào là TÍN ? - Tin chc cõi Cc Lc thanh tnh trang nghiêm  cách đây mưi muôn c Pht đ v phương Tây là ch mình nguyn s v. Tin chc nguyn lc ca Pht A Di Đà, nhiếp th ngưi nim Pht văng sinh. Tin chc mình nim Pht đây quyết s đưc vãng sinh v Cc Lc thế gi bc Bt thi chuyn B Tát. Đưc như vy gi là TIN SÂU.


Thế nào là NGUYN ? - Mong mi đưc v Cc Lc thế gii như vin khách nh c hương. Mong mi đư gn Pht A Di Đà như con thơ nh t mu, ngày ngày ngưng vng Tây phương mà lòng mãi ngm ngùi. Phút phút trông ch T ph mà mt luôn trông ngóng. Nguyn ri cõi trưc ác. Nguyn v Tnh đ an lành. Nguyn thành Pht. Nguyn đ chúng sinh. Như trên đây gi là NGUYN THIT.


Thế nào là HNH? - Dùng lòng tin và chí nguy trên mà xưng nim hng danh “NAM MÔ A DI ĐÀ PHT". Nim ln tiếng, nim nh tiếng hay nithầm đu đưc c min là khi nim phi đ bn điu dưi đây mi gi là thc hành đúng pháp.

 

1) RÀNH RÕ.- Rành là tng ch, tng câu rành r không ln lo. Rõ là mình t nhn ly tiếng nim rõ ràng không tri không m.

2) TƯƠNG NG.- Tiếng hip vi tâm, tâm duyên theo tiếng. Tâm và tiếng hip khn vi nhau.

3) CHÍ THIT.- Chí thành tha thiết nh tưng đến Pht. Như con thơ mc nn mà kêu cu t mu cu vt.

4) NHIP TÂM.- Đ tâm vào tiếng nim Pht, không cho tp nim xen vào. Nếu xao lãng thi lin thâu li, chăm chú nhn rõ ly tiếng nim Pht ca minh.

 

Lòng tin sâu chc và nguyn vng tha thiết mà nim Pht chuyên cn như trên, đó là NIM PHT ĐÚNG PHÁP. Nim Pht đúng pháp ri chí tâm hi hưng cu sinh, thi quyết đnh vãng sinh Tnh đ Cc Lc thế gi chung vi chư B Tát thưng thin nhân, gn gũi Đc Pht A Di Đà, Quán Thế Âm B Tát và  Đi Thế Chí B Tát, tr bc Bthối chuyn, một đời s thành Pht.


 

K rng :

 

Nam mô A Di Đà

Không gp cũng không hưn

(H Th Công Phu)

Tâm tiếng hip khn nhau                         

Thưng nim cho rành rõ

 

(Tương Ưng vi Gii, Đnh, Hu)

Nhiếp tâm là Đnh hc

Nhn rõ chính Hu hc

Chánh nim tr vng hoc

Gii th đng thi đ                        

 

Nim lc đưc tương tc

Đúng nghĩa chp trì danh

(S Nht Tâm)

Nht tâm Pht hin tin                         

Tam-mui s thành tu

 

Đương nim tc vô nim                           

Nim tánh vn t không

Tâm làm Pht là Pht

(Lý nht Tâm)

Chng lý pháp thân hin               


Nam mô A Di Đà

Nam mô A Di Đà

C gng hết sc mình

(Phát Nguyn Vãng-sanh Cc-lc)

Cu đài sen thưng phm.      

 

 


MUỐN LÀM PHẬT THÌ “NIỆM-PHẬT”

(Giảng Giải Kinh Pháp Bảo Đàn - HÒA THƯỢNG THÍCH TRÍ-TỊNH)


 

Tâm Nguyn Ca Dch Gi

 

Trích cui tp 9 Kinh Ði-Bu-Tích

 

Chư pháp hu thân mến, cho phép tôi đưc dùng t này đ gi tt c các gii Pht t xut gia cũng như ti gia, tôi có ý nguyn nh, du nh nhưng là t đáy lòng thiết tha, mun cùng các pháp hu, tt c các pháp hu, nhng ai có đc có tng có nghe thy nhng quyn kinh sách do tôi dch son, s là ngưi bn quyến thuc thân thiết vi tôi đi này và mãi mãi nhng đi sau, cùng nhau kết pháp duyên, cùng nhau d pháp hi, cùng dìu dt nhau, dìu dt tôi đ đưc vng bưc mãi trên con đưng đo dài xa, con đưng đo nhiu tr ngi chông gai lng gia cõi đi thế tc mà lp v cng ca nó là t lưu bát nn, cm by ca nó là li danh ngũ dc, sc mnh ca nó là cơn lc bát phong. Tôi chơn thành nói lên câu cn dìu dt nhau. Vì vào giây phút mà tôi đang nguch ngoc ghi lVÀI DÒNG NÀY, CHÍNH TÔI, PHI CHÍNH TÔI, KHÔNG DÁM ngng mt t xưng là Tỳ Kheo chơn chánh, ch biết như tho phú đa, nht tâm sám hi mưi phương pháp gii.

 

Nam Mô Cu Sám Hi B Tát.

          Chùa Vn Ðc

Ngày Trùng Cu, Năm K T .

            (08-10-1989)

 

Thích Trí Tnh

      Cn Chí




Đời ta chí gởi chốn Liên-trì,

Trần thế vinh-hư sá kể gì.

Bốn tám năm dài chuyên lễ niệm,

Mừng nay được thấy đức A-Di.






10 X 108 = 1.080 


1.080 CÂU = 1 CHUỖI 108 MỚI GHI 1 ĐIỄM



Về cách trì niệm, Bút-giả lại phối hợp với môn Thiền của Ngài Trí Giả, khiến cho Thiền, Tịnh được dung hòa. Pháp thức này chia thành bốn giai đoạn đi từ cạn đến sâu:

 

1 – KÝ SỐ NIỆM: Hành giả lấy mười câu làm một đơn vị, niệm xong 10 câu lần một hột chuỗi. Người hơi dài có thể niệm suốt. Như hơi ngắn thì chia làm hai đoạn, mỗi đoạn 5 câu. Cần phải niệm rành rẽ rõ ràng, nhiếp tâm lắng nghe, ghi nhớ từ 1 đến 10 câu. Vì còn sự ghi nhớ ấy, nên gọi là KÝ SỐ.

 

2 – CHỨNG SỐ NIỆM: Khi niệm đã thuần, thì không cần ghi nhớ từ 1 đến 10. Niệm đủ mười câu, liền tự biết một cách hồn nhiên. Đó gọi là CHỨNG SỐ. Lúc này tâm hành giả được tự tại hơn. Ý niệm càng chuyên nhứt.

 

3 – CHỈ QUÁN NIỆM: Lúc mới niệm, dứt tất cả tư tưởng phiền tạp, duy yên tĩnh lắng nghe, gọi là CHỈ. Khi yên tĩnh đã lâu, tâm muốn hôn trầm, liền khởi ý niệm Phật tha thiết, tựa như con sa vào vòng tội khổ, gọi cha mẹ cứu vớt.  Sự khởi ý tưởng đến Phật đó, gọi là QUÁN. Hai cách nầy cứ thay đổi lẫn nhau, tán loạn dùng phép CHỈ, hôn trầm dùng phép QUÁN.

 

4 – TỊCH TĨNH NIỆM: Khi Chỉ Quán đã thuần, hôn trầm tán loạn tiêu tan, hành giả liền một niệm buông bỏ tất cả. Lúc ấy trong quên thân tâm, ngoài quên thế giới, đạo lý diệu huyền cũng xả, cho đến cái không cũng trừ. Bấy giờ tâm niệm vắng lặng sáng suốt, chỉ còn hồn nhiên một câu niệm Phật mà thôi. Đến Giai-đoạn nầy Tịnh tức là Thiền, có niệm đồng với không niệm, tạm mệnh danh là TỊCH TĨNH NIỆM.

 

          Pháp thức niệm trên đây, sau nhiều năm bị chướng ngại trong lúc hành trì, Bút-giả đã suy tư nghiên cứu, vạch ra một đường lối để áp dụng riêng cho mình. Nay cũng mong nó đem lợi ích lại cho hàng liên hữu.



Có lời khen rằng:


Hạ bối căn non, kém hiểu biết,

Ngũ nghịch, thập ác, gây nhiều nghiệp

Phá giới, phạm trai, trộm của Tăng,

Không tin Ðại Thừa, báng Chánh Pháp.


Lâm chung tướng khổ hội như mây,

Ưng đọa A Tỳ vô lượng kiếp.

Thiện hữu khuyên xưng niệm Phật danh

Di Đà hóa hiện tay vàng tiếp.


Mười niệm khuynh tâm đến bảo trì,

Luân hồi từ ấy thoát trường kỳ.

Mười hai đại kiếp hoa sen nở

Đại nguyện theo với tiếng đại bi.



MT TRĂM BÀI K NIM PHT 

 Tế Tnh Đi Sư, t Trit Ng, hiu Np Đường

 


27. 

 

Nht cú Di Ðà
Nh
t Ði Tng Kinh
Tung hoành giao thái
Tuy
t đãi u linh.

 

Mt câu A Di Ðà
Là m
t Ði Tng Kinh
D
c, ngang giao chói sáng
Tuy
t đi, th u linh.



Có mt đ, bút gi va tng xong b kinh Hoa Nghiêm, tâm nim bng vng lng quên hết điu kiến gii, hn nhiên viết ra bài k sau:


Vi trn phu xut đi thiên kinh
Nghĩ gi
i thiên kinh không dch hình!
Vô l
ượng nghĩa tâm toàn th l
L
ưu oanh hu chuyn tch thường thinh.


Bài k
 này có ý nghĩa: Ch ht bi cc vi đ ly ra tng kinh rng nhiu bng cõi Ði Thiên thế gii. Tng kinh y đã t đim bi cc vi nơi Không Tâm din ra, thì tìm hiu nghĩa lý làm chi cho mt tâm hình? Tt hơn là nên tr v chân tâm, bi tâm này đã sn đy đ vô lượng vô biên diu nghĩa, lúc nào cũng l l hin bày. Kìa chim oanh bay chuyn trên cành cây kêu hót, đang nói lên ý nghĩa chân thường vng lng y!


Câu ni
m Pht cũng thế, nó bao hàm vô lượng vô biên nghĩa lý nghim mu, đâu phi ch mt Ði Tng Kinh? Gi mt Ði Tng Kinh ch là li nói ước lược mà thôi. Khi nim Pht dt hết vng tưởng, đi thng vào chân tâm hay vô lượng nghĩa tâm thì ánh sáng t tâm phát hin dc ngang chói sut bn b. Tâm cnh y dt hết s đi đãi, u linh nhim mu không th din t!

 

VÔ NHT Thích Thin-Tâm

Comments

Popular posts from this blog