Nam mô Hoa-Tạng Giáo-Chủ Tỳ-Lô-Giá-Na Phật 

Biến Pháp-giới Tam-Bảo

Có một độ, bút giả vừa tụng xong bộ KINH HOA NGHIÊM, tâm niệm bỗng vắng lặng quên hết điều kiến giải, hồn nhiên viết ra bài kệ sau:

 

Vi trần phẫu xuất đại thiên kinh
Nghĩ giải thiên kinh không dịch hình!
Vô lượng nghĩa tâm toàn thể lộ
Lưu oanh hựu chuyển tịch thường thinh.

MỘT TRĂM BÀI KỆ NIỆM PHẬT LƯỢC GIẢI

VÔ NHẤT Thích Thiền-Tâm

NGHI THỨC TRÌ TỤNG

 

ÐẠI PHƯƠNG QUẢNG PHẬT HOA NGHIÊM KINH

 

 

BÀI TÁN LƯ HƯƠNG

 

 

Lư hương vừa ngún chiên-đàn

Khói thơm ngào ngạt muôn ngàn cõi xa

Lòng con kính ngưỡng thiết tha

Ngửa mong chư Phật thương mà chứng minh.

 

Nam-mô Hương-Vân-Cái Bồ-Tát Ma-Ha-Tát (3 lần)

 

 

TỊNH PHÁP GIỚI CHƠN NGÔN

 

ÁN LAM (7 lần)

 

 

TỊNH KHẨU NGHIỆP CHƠN NGÔN

 

Tu rị Tu rị ma ha tu rị tu tu rị ta-bà-ha (3 lần)

 

 

TỊNH BA NGHIỆP CHƠN NGÔN

 

Án ta phạ bà phạ thuật đà ta phạ,

đạt mạ ta phạ bà phạ thuật độ hám (3 lần)

 

 

PHỔ CÚNG DƯỜNG CHƠN NGÔN

 

Án nga nga nẳng tam bà phạ phiệt nhựt ra hồng (3 lần)

 

 

BÀI VĂN PHÁT NGUYỆN

 

Nam-mô thập phương thường trụ Tam-Bảo (3 lần)

 

 

Lạy đấng tam giới Tôn

Quy mạng mười phương Phật

Nay con phát nguyện lớn

Trì tụng Kinh Hoa-Nghiêm

Trên đền bốn ơn nặng

Dưới cứu khổ tam đồ

Nếu có ai thấy nghe

Ðều phát bồ-đề tâm

Khi mãn báo-thân này

Sanh qua cõi Cực-Lạc.

 

Nam-mô Bổn-Sư Thích-Ca Mâu-Ni Phật (3 lần)

 

 

BÀI KỆ KHAI KINH

 

 

Phật-pháp rộng sâu rất nhiệm mầu

Trăm nghìn muôn kiếp khó tìm cầu

Nay con nghe thấy chuyên trì tụng

Nguyện tỏ Như-Lai nghĩa nhiệm mầu

 

Nam-Mô Hoa-Nghiêm Hội Thượng Phật Bồ-Tát Ma-Ha-Tát (3 lần)

 

 

 ÐẠI PHƯƠNG QUẢNG PHẬT 

HOA NGHIÊM KINH

QUYỂN 59

PHẨM LY THẾ GIAN

THỨ BA MƯƠI TÁM

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát thị hiện ở thai mẹ có mười sự :

Ðại Bồ Tát vì muốn thành tựu những chúng sanh tâm nhỏ hiểu kém, chẳng muốn cho họ nghĩ rằng : Nay đức Bồ Tát này tự nhiên hóa sanh trí huệ thiện căn đều tự được chẳng từ công phu tu tập. Vì cớ đây nên Bồ Tát thị hiện ở thai mẹ. Ðây là sự thứ nhứt.

Ðại Bồ Tát vì thành thục phụ mẫu và các quyến thuộc, những chúng sanh đồng tu thiện căn từ đời trước nên thị hiện ở thai mẹ. Tại sao vậy?Vì những người này cần phải thấy Bồ Tát ở thai mẹ mới thành thục những thiện căn mà họ đã có. Ðây là sự thứ hai.

Ðại Bồ Tát lúc vào thai mẹ, luôn chánh niệm chánh tri không mê lầm. Ðã ở thai mẹ, tâm Bồ Tát hằng chánh niệm cũng không lầm loạn. Ðây là sự thứ ba.

Ðại Bồ Tát ở trong thai mẹ thường diễn thuyết pháp. Chư đại Bồ Tát ở thập phương thế giới cùng Ðế Thích, Phạm Thiên, Hộ Thế Tứ Thiên Vương đều đến tập hội, đều làm cho được vô lượng thần lực, vô biên trí huệ. Lúc ở trong thai mẹ, đại Bồ Tát thành tựu biện tài công dụng thù thắng như vậy. Ðây là sự thứ tư.

Ðại Bồ Tát ở trong thai mẹ nhóm họp đại hội, dùng sức bổn nguyện giáo hoá tất cả chúng Bồ Tát. Ðây là sự thứ năm.

Ðại Bồ Tát thành Phật ở trong loài người thời phải đủ sự thọ sanh tối thắng. Do cớ này nên thị hiện ở thai mẹ. Ðây là sự thứ sáu.

Ðại Bồ Tát ở trong thai mẹ, chúng sanh trong Ðại Thiên thế giới đều thấy Bồ Tát như thấy bóng mình hiện rõ trong gương. Bấy giờ chư Thiên, Long, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lâu La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Già, Nhơn, Phi nhơn v.v…những hàng có đại tâm, đều đến chỗ Bồ Tát để cung kính cúng dường. Ðây là sự thứ bảy.

Ðại Bồ Tát ở trong thai mẹ, tất cả tối hậu sanh Bồ Tát ở thai mẹ trong mười phương đều đến cùng hội họp diễn thuyết pháp môn đại tập tên là quảng đại trí huệ tạng. Ðây là sự thứ tám.

Ðại Bồ Tát ở trong lúc thai me nhập ly cấu tạng tam muội. Dùng sức tam muội ở trong thai mẹ hiện cung điện lớn trang nghiêm tốt đẹp. Thiên cung Ðâu Suất không sánh kịp. Nhưng thân mẹ vẫn an ổn vô sự. Ðây là sự thứ chín.

Ðại Bồ Tát lúc ở thai mẹ dùng oai lực sắm đồ cúng dường tên là khai đại phước đức ly cấu tạng khắp đến tất cả thế giới mười phương để cúng dường tất cả chư Phật Như Lai. Chư Như Lai đó đều vì đại Bồ Tát mà diễn nói vô biên Bồ Tát ở pháp giới tạng. Ðây là sự thứ mười.

Nếu chư Bồ Tát rõ thấu mười sự thị hiện ở thai mẹ này, thời có thể thị hiện sự qua đến thậm thâm vi tế.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát có mười sự qua đến thậm thâm vi tế :

Ở trong thai mẹ, đại Bồ Tát thị hiện sơ phát tâm Bồ đề nhẫn đến bực quán đảnh.

Ở trong thai mẹ thị hiện ở Ðâu Suất Thiên cung.

Ở trong thai mẹ thị hiện sơ sanh.

Ở trong thai mẹ thị hiện đồng tử.

Ở trong thai mẹ thị hiện ở vương cung.

Ở trong thai mẹ thị hiện xuất gia.

Ở trong thai mẹ thị hiện khổ hạnh đến ngồi đạo tràng thành bực Ðẳng Chánh Giác.

Ở trong thai mẹ thị hiện Chuyển pháp luân.

Ở trong thai mẹ thị hiện nhập Niết bàn.

Ở trong thai mẹ thị hiện đại vi tế : những là tất cả Bồ Tát hạnh, tất cả Như Lai tự tại thần lực vô lượng môn sai biệt.

Nếu chư Bồ Tát an trụ trong mười môn qua đến thậm thâm vi tế này thời được đại trí huệ thâm thâm vi tế vô thượng của đức Như Lai.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát có mười điều sanh :

Xa lìa ngu si, chánh niệm chánh tri mà sanh.

Phóng lưới đại quang minh chiếu khắp Ðại Thiên thế giới mà sanh.

Trụ tối hậu hữu chẳng còn thọ thân sau mà sanh.

Bất sanh bất khởi mà sanh.

Biết tam giới như huyễn mà sanh.

Khắp hiện thân nơi thập phương thế giới mà sanh.

Chứng thân nhứt thiết chủng trí mà sanh.

Phóng tất cả Phật quang minh khắp giác ngộ tất cả chúng sanh mà sanh.

Nhập đại trí quán sát tam muội mà sanh.

Bồ Tát lúc sanh, chấn động tất cả cõi Phật, giải thoát tất cả chúng sanh, trừ diệt tất cả ác đạo che chói tất cả các ma, vô lượng Bồ Tát đều đến nhóm họp.

Ðây là mười điều sanh của đại Bồ Tát, vì điều phục chúng sanh mà thị hiện như vậy.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát do mười sự mà thị hiện vi tiếu tâm tự thệ :

Ðại Bồ Tát nghĩ rằng : Tất cả thế gian chìm tại vũng bùn ái dục, trừ một tôi ra không ai có thể cố gắng cứu tế được. Nghĩ biết như vậy rồi, Bồ Tát vui vẻ vi tiếu tâm tự thệ.

Lại nghĩ rằng : Tất cả thế gian bị phiền não làm mù, duy có tôi nay là người đầy đủ trí huệ. Bồ Tát nghĩ biết như vậy vui vẻ vi tiếu tâm tự thệ.

Lại nghĩ rằng : Nay tôi do thân giả danh này sẽ được pháp thân vô thượng sanh mãn tam thế của đức Như Lai. Nghĩ biết như vậy, Bồ Tát vui vẻ vi tiếu tâm tự thệ.

Bấy giờ Bồ Tát dùng mắt vô chướng ngại quan sát tất cả Phạm Thiên nhẫn đến tất cả Ðại Tự Tại Thiên trong mười phương mà tự nghĩ rằng : những chúng sanh này đều tự cho rằng mình có đại trí lực. Bồ Tát nghĩ biết như vậy vui vẻ vi tiếu tâm tự thệ.

Bấy giờ Bồ Tát quán sát các chúng sanh từ lâu gieo trồng căn lành, nay đều thối mất. Nghĩ biết như vậy, Bồ Tát vui vẻ vi tiếu tâm tự thệ.

Bồ Tát quán sát thấy thế gian chủng tử gieo trồng dầu ít mà được quả rất nhiều. Nghĩ biết như vậy vui vẻ vi tiếu tâm tự thệ.

Bồ Tát quán sát thấy tất cả chúng sanh được Phật giáo hoá quyết định được lợi ích. Nghĩ biết như vậy, Bồ Tát vui vẻ vi tiếu tâm tự thệ.

Bồ Tát quán sát thấy trong đời quá khứ chư Bồ Tát đồng hành nhiễm trước việc khác nên chẳng được công đức quảng đại của Phật pháp. Nghĩ biết như vậy, Bồ Tát vui vẻ vi tiếu tâm tự thệ.

Bồ Tát quán sát thấy trong đời quá khứ, hàng nhơn thiên cùng mình tập hội nay còn ở bực phàm phu, không xả ly được, cũng chẳng nhàm mỏi. Nghĩ biết như vậy, Bồ Tát vui vẻ vi tiếu tâm tự thệ.

Bấy giờ Bồ Tát được quang minh của tất cả Như Lai chiếu đến càng thêm hân hoan, vui vẻ vi tiếu tâm tự thệ.

Ðại Bồ Tát vì điều phục chúng sanh nên thị hiện như vậy.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát có mười sự mà thị hiện đi bảy bước :

Vì hiện Bồ Tát lực mà thị hiện đi bảy bước.

Vì hiện xả thí bảy Thánh tài mà thị hiện đi bảy bước.

Vì cho địa thần thỏa nguyện nên thị hiện đi bảy bước.

Vì hiện tướng siêu tam giới nên thị hiện đi bảy bước.

Vì hiện bước đi tối thắng của Bồ Tát hơn hẳn bước đi của tượng vương, ngưu vương, sư tử vương mà thị hiện đi bảy bước.

Vì hiện tướng Kim cang địa mà thị hiện đi bảy bước.

Vì hiện muốn ban cho chúng sanh sức dũng mãnh mà thị hiện đi bảy bước.

Vì hiện tu hành thất giác bửu mà thị hiện đi bảy bước.

Vì hiện pháp đã được chẳng do người khác dạy nên thị hiện đi bảy bước.

Vì hiện là tối thắng vô tỷ ở thế gian nên thị hiện đi bảy bước.

Ðại Bồ Tát vì điều phục chúng sanh nên thị hiện đi bảy bước như vậy.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát do mười sự mà hiện ở thân đồng tử :

Vì hiện thông đạt tất cả văn tự, toán số, đồ thơ, ấn tỷ, những nghề nghiệp thế gian, mà thị hiện ở thân đồng tử.

Vì hiện thông đạt tất cả những nghề nghiệp vũ thuật binh trận thế gian, mà thị hiện ở thân đồng tử.

Vì hiện thông đạt tất cả những văn bút, đàm luận, cờ nhạc thế gian, mà thị hiện ở thân đồng tử.

Vì hiện xa lìa những lỗi lầm của ba nghiệp thân ngữ ý, mà thị hiện ở thân đồng tử.

Vì hiện môn nhập định trụ Niết bàn khắp cùng mười phương vô lượng thế giới, mà thị hiện ở thân đồng tử.

Vì hiện sức mạnh siêu quá tất cả Thiên, Long, Bát Boa, Ðế Thích, Phạm Vương, Hộ Thế, Nhơn, Phi Nhơn v.v… mà thị hiện ở thân đồng tử.

Vì hiện sắc tướng oai quang của Bồ Tát siêu quá tất cả Ðế Thích, Phạm Vương, Hộ Thế, mà thị hiện ở thân đồng tử.

Vì làm cho những chúng sanh tham đắm nơi dục lạc mến thích pháp lạ, mà thị hiện ở thân đồng tử.

Vì tôn trọng chánh pháp siêng cúng dường Phật cùng khắp tất cả thế giới mười phương, mà hiện ở thân đồng tử.

Vì hiện được đức Phật gia bị, được pháp quang minh mà thị hiện ở thân đồng tử.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát thị hiện ở thân đồng tử rồi, do mười sự mà thị hiện ở Vương cung :

Vì làm cho những chúng sanh đồng tu hành từ đời trước được thiện căn thành thục mà thị hiện ở Vương cung. Vì hiển thị sức thiện căn của Bồ Tát, mà thị hiện ở Vương cung.

Vì những người, trời tham đắm nơi đồ vui thích, nên hiển hiện đồ vui thích đại oai đức của Bồ Tát, mà thị hiện ở Vương cung.

Vì thuận tâm chúng sanh đời ngũ trược mà thị hiện ở Vương cung.

Vì hiện sức đại oai đức của Bồ Tát có thể ở thâm cung nhập tam muội, mà thị hiện ở Vương cung.

Vì làm cho chúng sanh đồng nguyện ở đời trước thỏa mãn ý niệm, mà thị hiện ở Vương cung.

Vì muốn dùng kỹ nhạc phát ra tiếng diệu pháp cúng dường tất cả chư Phật Như Lai, mà thị hiện ở Vương cung.

Vì muốn ở tại trong cung trụ tam muội vi diệu, ban đầu từ thành Phật nhẫn đến Niết bàn đều hiển bày mà thị hiện ở Vương cung.

Vì tùy thuận thủ hộ Phật pháp mà thị hiện ở Vương Cung.

Tối hậu thân Bồ Tát thị hiện ở Vương Cung như vậy rồi, sau đó mới xuất gia.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát do mười sự mà thị hiện xuất gia :

Vì nhàm ở tại gia, mà thị hiện xuất gia.

Vì chúng sanh tham đắm tại gia, mà thị hiện xuất gia.

Vì tùy thuận tin mến đạo Thánh nhơn, mà thị hiện xuất gia.

Vì tuyên dương tán thán công đức xuất gia, mà thị hiện xuất gia.

Vì hiển bày lìa hẳn kiến chấp nhị biên, mà thị hiện xuất gia.

Vì làm cho chúng sanh lìa dục lạc và ngã lạc, mà thị hiện xuất gia.

Vì trước hiện tướng xuất tam giới, mà thị hiện xuất gia.

Vì hiện tự tại chẳng hệ thuộc người khác, mà thị hiện xuất gia.

Vì hiển bày sẽ được Thập lực vô úy của đức Như Lai, mà thị hiện xuất gia.

Vì tối hậu thân Bồ Tát pháp phải như vậy, mà thị hiện xuất gia.

Ðại Bồ Tát dùng pháp xuất gia này mà điều phục chúng sanh.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát vì mười sự mà thị hiện khổ hạnh :

Vì thành tựu những chúng sanh có trình độ hiểu biết kém ít, mà thị hiện khổ hạnh.

Vì trừ tà kiến của chúng sanh, mà thị hiện khổ hạnh.

Vì những chúng sanh chẳng tin nghiệp báo làm cho họ thấy nghiệp báo, mà thị hiện khổ hạnh.

Vì tùy thuận pháp phải có của thế giới tạp nhiễm, mà thị hiện khổ hạnh.

Vì hiện có thể nhẫn chịu khổ nhọc để siêng tu đạo pháp; mà thị hiện khổ hạnh.

Vì làm cho chúng sanh thích cầu pháp, mà thị hiện khổ hạnh.

Vì những chúng sanh say đắm dục lạc ngã lạc, mà thị hiện khổ hạnh.

Vì hiển bày Bồ Tát khởi hạnh thù thắng, nhẫn đến đời tối hậu còn chẳng bỏ siêng năng tinh tấn mà thị hiện khổ hạnh.

Vì làm cho chúng sanh thích pháp tịch tịnh tăng trưởng thiện căn, mà thị hiện khổ hạnh.

Vì chư Thiên và thế nhơn căn tánh chưa thành thục chờ thời gian để được thành thục, mà thị hiện khổ hạnh.

Ðại Bồ Tát dùng phương tiện khổ hạnh này để điều phục chúng sanh.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát đi đến Bồ đề đạo tràng có mười sự :

Lúc đến đạo tràng, chiếu sáng tất cả thế giới mười phương.

Lúc đến đạo tràng, chấn động tất cả thế giới mười phương.

Lúc đến đạo tràng, hiện thân khắp tất cả thế giới mười phương.

Lúc đến đạo tràng, giác ngộ tất cả Bồ Tát và tất cả chúng sanh đồng hành ở đời trước.

Lúc đến đạo tràng, thị hiện tất cả sự trang nghiêm nơi đạo tràng.

Lúc đến đạo tràng, tùy tâm sở thích của các chúng sanh mà vì họ hiện những oai nghi nơi thân và tất cả sự trang nghiêm nơi cây Bồ đề.

Lúc đến đạo tràng, thị hiện thấy tất cả Như Lai mười phương.

Lúc đến đạo tràng, cất chân hạ chân thường nhập tam muội, niệm niệm thành Phật không có vượt cách.

Lúc đến đạo tràng, tất cả Thiên, Long, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lâu La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Già, Ðế Thích, Phạm Vương, Hộ Thế Tứ Thiên Vương, đều sắm dưng những đồ cúng dường thượng diệu lên đại Bồ Tát mà chẳng biết nhau.

Lúc đến đạo tràng, dùng trí vô ngại quán sát khắp tất cả chư Phật Như Lai, nơi tất cả thế giới tu hạnh Bồ Tát mà thành Ðẳng Chánh Gíac.

Ðại Bồ Tát dùng mười sự đến đạo tràng này để giáo hóa chúng sanh.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát ngồi đạo tràng có mười sự :

Lúc ngồi đạo tràng, chấn động tất cả thế giới mười phương.

Lúc ngồi đạo tràng, bình đẳng chiếu sánh tất cả thế giới mười phương.

Lúc ngồi đạo tràng, trừ diệt tất cả khổ các ác đạo.

Lúc ngồi đạo tràng, làm cho tất cả thế giới kim cang hiệp thành.

Lúc ngồi đạo tràng, hiện khắp tất cả tòa sư tử của chư Phật Như Lai.

Lúc ngồi đạo tràng, tâm vô phân biệt như hư không.

Lúc ngồi đạo tràng, tùy theo sở nghi mà hiện oai nghi nơi thân.

Lúc ngồi đạo tràng, tùy thuận an trụ Kim cang tam muội.

Lúc ngồi đạo tràng, thọ diệu xứ thanh tịnh của tất cả Như Lai thần lực gia trì.

Lúc ngồi đạo tràng, sức thiện căn của mình có thể gia bị tất cả chúng sanh.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát có mười sự kỳ đặc vị tằng hữu.

Những gì là mười ?

Ðại Bồ Tát lúc ngồi đạo tràng, tất cả đức Như Lai trong mười phương thế giới đều hiện ra trước đồng giơ tay khen ngợi rằng : Lành thay ! Lành thay ! Ðấng vô thượng Ðạo Sư. Ðây là sự kỳ đặc vị tằng hữu thứ nhứt.

Ðại Bồ Tát lúc ngồi đạo tràng, tất cả đức Như Lai thảy đều hộ niệm ban cho oai lực. Ðây là sự kỳ đặc vị tằng hữu thứ hai.

Ðại Bồ Tát lúc ngồi đạo tràng, chúng Bồ Tát đồng hành đời trước đều đến vây quanh cung kính cúng dường những vật trang nghiêm. Ðây là sự kỳ đặc vị tằng hữu thứ ba.

Ðại Bồ Tát lúc ngồi đạo tràng, những loài vô tình như cỏ cây rừng lùm trong tất cả thế giới đều cong thân thấp bóng nghiêng hướng về phía đạo tràng. Ðây là sự kỳ đặc vị tằng hữu thứ tư.

Ðại Bồ Tát lúc ngồi đạo tràng, nhập tam muội tên quán sát pháp giới. Sức tam muội này có thể làm cho Bồ Tát tất cả công hạnh đều được viên mãn. Ðây là sự kỳ đặc vị tằng hữu thứ năm.

Ðại Bồ Tát lúc ngồi đạo tràng, được đà la ni tên là tối thượng ly cấu diệu quang hải tạng, có thể lãnh thọ đại vân pháp vũ của tất cả chư Phật Như Lai. Ðây là sự kỳ đặc vị tằng hữu thứ sáu.

Ðại Bồ Tát lúc ngồi đạo tràng, dùng sức oai đức hiện đồ cúng thượng diệu đến khắp tất cả thế giới cúng dường chư Phật. Ðây là sự kỳ đặc vị tằng hữu thứ bảy.

Ðại Bồ Tát lúc ngồi đạo tràng, an trụ trí tối thắng, đều hiện biết rõ những căn ý hành của tất cả chúng sanh. Ðây là sự kỳ đặc vị tằng hữu thứ tám.

Ðại Bồ Tát lúc ngồi đạo tràng, nhập tam muội tên là Thiện giác. Sức tam muội này có thể làm cho thân Bồ Tát đầy khắp tất cả thế giới trong thập phương tam thế. Ðây là sự kỳ đặc vị tằng hữu thứ chín.

Ðại Bồ Tát lúc ngồi đạo tràng, được ly cấu quang minh vô ngại đại trí làm cho thân nghiệp của mình vào khắp tam thế. Ðây là sự kỳ đặc vị tằng hữu thứ mười.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát lúc ngồi đạo tràng vì quán sát mười nghĩa mà thị hiện hàng ma :

Vì chúng sanh đời ngũ trược thích chiến đấu, muốn hiển bày sức oai đức của Bồ Tát, mà thị hiện hàng ma.

Vì trong hàng chư Thiên thế nhơn có những kẻ hoài nghi, muốn dứt trừ lòng nghi ngờ cho họ, mà thị hiện hàng ma.

Vì giáo hóa điều phục các ma quân, mà thị hiện hàng ma.

Vì muốn cho hàng chư Thiên, thế nhơn, những kẻ thích quân trận đều nhóm đến xem, để tâm họ được điều phục, nên thị hiện hàng ma.

Vì hiển bày oai lực của Bồ Tát trong đời không ai địch nổi, nên thị hiện hàng ma.

Vì muốn phát khởi sức dũng mãnh của tất cả chúng sanh, nên thị hiện hàng ma.

Vì thương xót chúng sanh đời mạt thế, nên thị hiện hàng ma.

Vì muốn hiển bày nhẫn đến chốn đạo tràng mà còn quân ma tới quấy nhiễu, từ đây về sau mớ siêu cảnh giới ma, nên thị hiện hàng ma.

Vì hiển bày nghiệp dụng của phiền não kém yếu, đại từ thiện căn thế lực mạnh mẽ, nên thị hiện hàng ma.

Vì muốn tùy thuận pháp hành của thế giới trược ác, nên thị hiện hàng ma.

Chư Phật tử ! Ðại Bồ Tát có mười điều thành Như Lai lực :

Vì siêu quá tất cả những ma phiền não nghiệp, nên thành Như Lai lực.

Vì đầy đủ tất cả Bồ Tát hạnh, vì du hý tất cả Bồ Tát tam muội môn, nên thành Như Lai lực.

Vì đầy đủ tất cả Bồ Tát quảng đại thiền định, nên thành Như Lai lực.

Vì viên mãn tất cả pháp trợ đạo bạch tịnh, nên thành Như Lai lực.

Vì được tất cả pháp trí huệ quang minh khéo tư duy phân biệt, nên thành Như Lai lực.

Vì thân cùng khắp tất cả thế giới, nên thành Như Lai lực.

Vì ngôn âm phát ra đều đồng với tâm của tất cả chúng sanh, nên thành Như Lai lực.

Vì có thể dùng thần lực gia trì tất cả, nên thành Như Lai lực.

Vì ba nghiệp thân, ngữ, ý đồng với tất cả tam thế chư Phật, trong một niệm biết rõ những pháp trong tam thế, nên thành Như Lai lực.

Vì được thiện giác trí tam muội đủ Như Lai thập lực : những là thị xứ, phi xứ, trí lực nhẫn đến lậu tận trí lực, nên thành Như Lai lực.

Nếu chư Bồ Tát đủ mười Như Lai lực này thời gọi là Như Lai Chánh Ðẳng Giác.

Chư Phật tử ! Ðức Như Lai Chánh Ðẳng Giác chuyển đại pháp luân có mười sự :

Một là thanh tịnh đầy đủ bốn trí vô úy.

Hai là xuất sanh bốn biện tài tùy thuận âm thanh.

Ba là khéo có thể khai xiển tướng của bốn chơn đế.

Bốn là tùy thuận chư Phật vô ngại giải thoát.

Năm là có thể làm cho chúng sanh phát tâm tin thanh tịnh.

Sáu là những lời nói ra đều không luống công, đều có thể nhổ trừ tên độc đau khổ cho tất cả chúng sanh.

Bảy là đại bi nguyện lực gia trì.

Tám là khi phát âm thanh đều khắp cùng tất cả thế giới mười phương.

Chín là trong số kiếp chẳng ngớt thuyết pháp.

Mười là tùy thuyết pháp nào cũng đều có thể phát khởi những pháp căn, lực, giác. đạo, thiền định giải thoát tam muội.

Chư Phật Như Lai lúc chuyển đại pháp luân có vô lượng sự như vậy.

Chư Phật tử ! Ðức Như Lai Chánh Ðẳng Giác lúc chuyển đại pháp luân, do mười sự nên ở trong tâm chúng sanh gieo pháp bạch tịnh không hề luống công :

Vì quá khứ nguyện lực.

Vì đại bi nhiếp trì.

Vì chẳng bỏ chúng sanh.

Vì trí huệ tự tại tùy sở thích của họ mà thuyết pháp cho họ.

Vì tất đúng thời tiết chưa từng lỗi thời.

Vì tùy theo sở thích sở nghi không vọng thuyết.

Vì trí biết tam thế khéo biết rõ tất cả.

Vì thân Phật tối thắng không ai sánh kịp.

Vì ngôn từ tự tại không ai có thể lường được.

Vì trí tuệ tự tại tùy chỗ phát ngôn thảy đều được khai ngô.

Chư Phật tử ! Ðức Như Lai Ðẳng Chánh Giác đã thật hành Phật sự xong, vì quán sát mười nghĩa nên thị hiện nhập Niết bàn :

Vì chỉ bày tất cả hành pháp thiệt là vô thường.

Vì chỉ bày tất cả pháp hữu vi chẳng phải là pháp an ổn.

Vì chỉ bày đại Niết bàn là chỗ an ổn không tất cả sự bố uý.

Vì hàng Thiên, Nhơn tham đắm sắc thân, nên vì họ mà thị hiện sắc thân là pháp vô thường, khiến họ phát nguyện trụ pháp thân thanh tịnh.

Vì chỉ bày sức vô thường chẳng thể chuyển được.

Vì chỉ bày tất cả pháp hữu vi chẳng tự tại chẳng trụ theo tâm.

Vì chỉ bày tất cả ba cõi đều như huyễn hóa chẳng bền chắc.

Vì chỉ bày tánh Niết bàn rốt ráo bền chắc chẳng thể hư hoại.

Vì chỉ bày tất cả pháp vô sanh vô khởi mà có tướng tụ họp và tán hoại.

Chư Phật tử ! Như Lai Thế Tôn thật hành Phật sự rồi, bổn nguyện đã mãn, chuyển pháp luân đã xong người đáng được hoá độ đều đã hóa độ xong, có chư Bồ Tát đáng thọ tôn hiệu sự thọ ký đã thành, theo pháp phải như vậy nhập nơi bất biến đại Niết bàn.

Ðây là đức Như Lai Ðẳng Chánh Giác vì quán sát mười nghĩa nên thị hiện nhập Niết bàn.

Chư Phật tử ! Pháp môn này gọi là hạnh quảng đại thanh tịnh của Bồ Tát. Vô lượng chư Phật đồng tuyên thuyết như vậy. Có thể làm cho người trí tỏ thấu vô lượng nghĩa, đều rất hoan hỷ. Làm cho tất cả Bồ Tát đại nguyện đại hạnh đều được tiếp nối.

Chư Phật tử ! Nếu có chúng sanh được nghe pháp này, nghe xong tin hiểu, hiểu rồi tu hành. Người này quyết định mau được quả Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.

Tại sao vậy ?Vì người này đúng như lời mà tu hành.

Chư Phật tử ! Nếu Bồ Tát chẳng thật hành đúng như lời, phải biết người này lìa hẳn Phật Bồ đề. Do cớ đây nên Bồ Tát phải thật hành đúng như lời.

Chư Phật tử ! Chỗ sở hành công đức nghĩa hoa quyết định của tất cả Bồ Tát đây vào khắp tất cả pháp, sanh khắp tất cả trí, siêu thế gian, lìa Nhị thừa, chẳng đồng chung với tất cả chúng sanh, đều có thể soi rõ tất cả pháp môn, thêm lớn thiện căn xuất thế của chúng sanh, là pháp môn phẩm lìa thế gian, phải tôn trọng, phải tin thọ, phải phụng trì, phải tư duy, phải mong mến, phải tu hành. Nếu được như vậy, nên biết người này mau được quả Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.

Lúc Phổ Hiền Bồ Tát nói phẩm này, vì Phật thần lực, va vì pháp tất nhiên của pháp môn này nên vô lượng vô biên vô số thế giới đều đại chấn động đại quang chiếu khắp mười phương.

Bấy giờ thập phương chư Phật đều hiện ra trước Phổ Hiền Bồ Tát mà đồng thanh khen rằng :

Lành thay ! Lành thay ! Phật tử bèn có thể diễn thuyết pháp môn phẩm xuất thế gian vào khắp tất cả Phật pháp, nghĩa hoa quyết định, hành xứ công đức của tất cả đại Bồ Tát này.

Phật tử đã khéo học pháp này, khéo nói pháp này.

Phật tử dùng oai lực hộ trì pháp này.

Chư Phật chúng ta thảy đều tùy hỷ.

Như chư Phật chúng ta tùy hỷ cho Phật tử, tất cả chư Phật cũng đều tùy hỷ như vậy.

Phật tử ! Chư Phật chúng ta đều cùng đồng tâm hộ trì kinh này, làm cho hiện tại vị lai các chúng Bồ Tát, những người chưa từng nghe đều sẽ được nghe.

Bấy giờ Phổ Hiền đại Bồ Tát thừa thần lực của Phật, quán sát tất cả đại chúng mười phương, khắp đến pháp giới, rồi nói kệ rằng :

Trong vô lượng kiếp tu khổ hạnh

Từ vô lượng Phật chánh pháp sanh.

Khiến vô lượng chúng trụ Bồ đề

Hạnh vô đẳng kia nghe tôi nói.

Cúng vô lượng Phật mà xả chấp

Rộng độ quần sanh chẳng nghĩ tưởng

Cầu Phật công đức tâm vô y

Hạnh thắng diệu kia nay tôi nói.

Lìa ma ba cõi nghiệp tna

Ðủ thánh công đức hạnh tối thắng

Diệt những mê lầm lòng tịch tịnh

Nay tôi nói đạo của kia làm.

Lìa hẳng thế gian những huyễn đối

Những thứ biến hoá dạy chúng sanh

Tâm sanh trụ diệt các sự

Nói sở năng kia cho chúng mừng.

Thấy các chúng sanh : sanh, già, chết

Phiền não lo khổ luôn bức ngặt

Muốn họ giải thoát dạy phát tâm

Hạnh công đức kia phải thính thọ.

Thí giới, nhẫn, tấn, thiền, trí huệ.

Phương tiện, từ, bi, hỷ, xả thảy

Trăm ngàn muôn kiếp thường tu hành

Các Ngài nên nghe công đức đó.

Ngàn muôn ức kiếp cầu Bồ đề

Bao nhiêu thân mạng đều không tiếc

Nguyện lợi quần sanh chẳng vì mình

Hạnh từ mẫn kia nay tôi nói.

Vô lượng ức kiếp nói công đức

Như biển một giọt còn chưa ít

Công đức vô tỉ chẳng thể dụ

Do Phật oai thần nay lược nói.

Tâm kia chẳng cao hạ

Cầu đạo không nhàm mỏi

Khiến khắp các chúng sanh

Ở lành thêm pháp sạch.

Trí huệ lợi ích khắp

Như cây, như sông suối

Cũng như nơi đại địa

Chỗ sở y tất cả.

Bồ Tát như liên hoa

Gốc lành, cọng an ổn,

Trí huệ à hương nhũy

Giới phẩm là sạch thơm.

Phật phóng pháp quang minh

Cho hoa được xòe nở

Chẳng dính nước hữu vi

Ai thấy cũng hoan hỷ.

Bồ Tát cây diệu pháp

Sanh trên dất trực tâm

Giống : tin, gốc : từ bi

Trí huệ dùng làm thân,

Phương tiện làm cành nhánh

Ngũ độ làm tàn rậm

Lá định, bông thần thông

Nhứt Thiết trí làm trái,

Cây to : tối thượng lực

Che mát trùm tam giới.

Bồ Tát : sư tử vương

Pháp bạch tịnh làm thân

Tứ đế dùng làm thân

Chánh niệm dùng làm cổ

Mắt : từ đầu : trí huệ.

Ðảnh vấn lụa giải thoát

Trong hang : thắng nghĩa không

Rống : pháp, bố chúng ma.

Bồ Tát là thượng chủ

Thấy khắp các quần sanh

Ở đồng hoang sanh tử

Xứ hiểm ác phiền não

Bị giặc ma bắt cầm

Mê mù mất chánh đạo,

Chỉ cho đường chánh trực

Khiến vào vô úy thành.

Bồ Tát thấy chúng sanh

Bịnh phiền não ba độc

Chịu các thứ khổ não.

Lâu dài bị đốt nấu,

Vì họ, phát đại bi

Rộng nói môn đối trị

Có tám mươi bốn ngàn

Diệt trừ những khổ hoạn.

Bồ Tát làm Pháp Vương

Chánh đạo dạy chúng sanh

Bảo xa ác, tu thiện

Chuyên cầu Phật công đức,

Ờ chỗ chư Như Lai

Quán đảnh thọ Phật ký

Rộng ban những Thánh tài

Bồ đề phần : trân bửu

Bồ Tát chuyển pháp luân

Như chư Phật đã chuyển

Giới : trục, định : gọng xe

Trí : trang nghiêm, gươm : huệ

Ðã phá giặc phiền não

Cũng dẹp những ma oán,

Tất cả các ngoại đạo.

Vừa thấy liền ta rã.

Bồ Tát biển trí huệ

Sâu rộng không ngằn mé

Vị chánh pháp đầy tràn

Báu giác phần sung mãn,

Ðại tâm không bờ mé

Nhứt Thiết trí : nước triều

Chúng sanh chẳng thể lường

Nói đó không hết được.

Bồ Tát núi Tu Di

Vượt hơn cả thế gian

Ðảnh thần thông tam muội

Ðại tâm an bất động.

Nếu có ai gần gũi

Ðồng một màu trí huệ

Hơn hẳn các cảnh giới

Tất cả đều xem thấy.

Bồ Tát như kim cang

Chí cầu Nhứt Thiết trí

Tín tâm cùng khổ hạnh

Kiên cố chẳng động được.

Tâm Ngài không e sợ

Lợi ích mọi quần sanh

Chúng ma và phiền não

Tất cả đều trừ diệt.

Bồ Tát đại từ bi

Ví như mây đầy kín

Tam minh phát điển quang

Thần túc chấn lôi âm,

Khắp dùng tứ biện tài

Mưa nước bát công đức

Ướt nhuần tất cả chỗ

Khiến hết nóng phiền não.

Bồ Tát : thành chánh pháp

Bát nhã dùng làm vách

Tàm qúy làm hào sâu

Trí huệ làm khí giới

Mở rộng cửa giải thoát

Chánh niệm hằng phòng thủ

Tứ đế : đường bằng thẳng

Lục thông : nhóm quân đội,

Lại sựng tràng đại pháp

Bao quanh khắp dưới thành

Những ma quân ba cõi

Tất cả không vào được.

Bồ Tát : Kim Diểu Vương

Như ý L làm chân cứng

Phương tiện : cánh mạnh khỏe

Từ bi : cặp mắt sáng

Ðâu cây : Nhứt Thiết trí

Xem biển cả : tam giới

Chụp bắt rồng : nhơn, thiên

Ðể trên bờ tịch diệt.

Bồ Tát : chánh pháp nhựt

Xuất hiện ở thế gian

Giới phẩm : vầng nhựt tròn

Thần túc : xoay đi mau

Chiếu sáng : trí huệ quang

Lớn cây thuốc : căn, lực

Diệt trừ tối phiền não

Tiêu cạn biển ái dục.

Bồ Tát : trí quang nguyệt

Pháp giới làm vầng trăng

Ði nơi tất cánh không

Thế gian đều xem thấy.

Trong tam giới thức tâm

Tùy thời có tăng giảm

Trong tinh tú Nhị thừa

Tất cả không sánh kịp.

Bồ Tát : Ðại pháp vương

Công đức trang nghiêm thân

Tướng hảo đều đầy đủ

Người, Trời đều chiêm ngưỡng

Phương tiện : mắt thanh tịnh

Trí huệ : chày kim cang

Nơi pháp được tự tại

Ðem đạo dạy quần sanh.

Bồ Tát : Ðại Phạm Vương

Tự tại siêu ba cõi

Nghiệp hoặc thảy đều dứt

Từ, xả đều đủ cả,

Xư xứ thị hiện thân

Khai ngộ dùng pháp âm

Ở trong ba cõi kia

Nhổ những gốc tà kiến.

Bồ Tát : Tự Tại Thiên

Siêu quá cõi snh tử

Cảnh giới thường thanh tịnh

Trí huệ không thối chuểyn,

Tuyệt những đạo hạ thừa

Thọ những pháp quản đảnh

Ðủ công đức trí huệ

Tiếng tăm ai cũng nghe.

Bồ Tát : trí huệ tâm

Thanh tịnh như hư không

Không tánh, không sở y

Tất cả bất khả đắc,

Có sức đại tự tại

Hay nên việc thế gian

Tự đủ hạnh thanh tịnh

Khiến chúng sanh cũng vậy.

Bồ Tát : đất phương tiện

Lợi ích các quần sanh,

Bồ Tát : nước từ bi

Rửa sạch những phiền não

Bồ Tát : lửa trí huệ

Ðốt những củi hoặc tập.

Bồ Tát : gió không dừng

Du hành ba cõi trống.

Bồ Tát : những trân bửu

Hay giúp nạn nghèo cùng.

Bồ Tát : như kim cang

Hay dẹp điên đảo kiến.

Bồ Tát : như anh lạc

Trang nghiêm thân ba cõi.

Bồ Tát : như ma ni

Tăng trưởng tất cả hạnh

Bồ Tát : đức như hoa

Thường phát Bồ đề phần.

Bồ Tát : nguyện như tràng.

Hằng trùm đầu chúng sanh.

Bồ Tát : tịnh giới hương

Bền giữ không hủy phạm.

Bồ Tát : trí hương thoa

Huân khắp cả ba cõi.

Bồ Tát : lực như trướng

Hay ngăn bụi phiền não.

Bồ Tát : trí như tràng

Hay dẹp giặc ngã mạn.

Diệu hạnh làm gấm thêu

Trang nghiêm nơi trí huệ.

Tàm quý là y phục

Trùm khắp các quần sanh.

Bồ Tát : xe vô ngại

Ngồi đó ra ba cõi.

Bồ Tát : tượng đại lực

Tâm tánh khéo điều phục.

Bồ Tát : ngựa thần túc

Bay chạy vượt các cõi.

Bồ Tát : tồng thuyết pháp

Mưa khắp tâm chúng sanh.

Bồ Tát : hoa ưu đàm

Thế gian khó gặp gỡ

Bồ Tát : tướng khỏe mạnh

Chúng ma đều hàng phục,

Bồ Tát : chuyển pháp luân

Như chư Phật đã chuyển.

Bồ Tát : đèn phá tối

Chúng sanh thấy chánh đạo.

Bồ Tát : sông công đức

Hằng thuận dòng chánh đạo.

Bồ Tát : cầu tinh tấn

Rộng độ các quần sanh.

Ðại trí cùng hoằng thệ

Ðồng làm thuyền bền chắc

Tiếp dẫn các chúng sanh

Ðặt ở bờ Bồ đề.

Bồ Tát : vườn du hý

Chơn thiệt vui chúng sanh.

Bồ Tát : giải thoát hoa

Trang nghiêm cung điện trí.

Bồ Tát : như diệu dược

Diệt trừ bịnh phiền não.

Bồ Tát : như núi Tuyết

Xuất sanh thuốc trí huệ.

Bồ Tát : đồng với Phật

Giác ngộ các quần sanh,

Tâm Phật đâu có khác

Chanh giác giác thế gian.

Như chỗ đến của Phật

Bồ Tát : đến như vậy.

Cũng như nhứt Thiết trí

Dùng trí nhập phổ môn.

Bồ Tát : khéo khai đạo

Tất cả các quần sanh.

Bồ Tát : tự nhiên giác

Cảnh giới nhứt Thiết trí.

Bồ Tát : vô lượng lực

Thế gian chẳng hoại được.

Bồ Tát : trí vô úy

Biết chúng sanh và pháp

Tất cả các thế gian

Sắc tướng đều sai khác.

Âm thanh và danh tự

Ðều hay phân biệt biết.

Dầu rời nơi danh sắc

Mà hiện các thứ tướng

Tất cả các chúng sanh

Chẳng lường được đạo đó.

Những công đức như vậy

Bồ Tát đều thành tựu.

Biết tánh đều vô tánh

Hữu vô, không chấp trước.

Nhứt Thiết trí như vậy

Vô tận vô sở y

Nay tôi sẽ diễn thuyết

Khiến chúng sanh hoan hỷ.

Dầu biết các pháp tướng

Như huyễn đều không tịch

Mà dùng tâm bi nguyện

Và Phật oai thần lực

Hiện thần thông biến hóa

Vô biên vô lượng sự.

Những công đức như vậy

Các Ngài phải nghe thọ.

Một thân hay thị hiện

Vô lượng thân sai biệt,

Không tâm không cảnh giới

Khắp ứng tất cả chúng.

Trong một âm diễn đủ

Tất cả các ngôn âm

Ngôn ngữ của chúng sanh

Tùy loại đều nói được.

Lìa hẳn thân phiền não

Mà hiện thân tự tại

Biết pháp bất khả thuyết

Mà diễn thuyết các pháp.

Tâm Ngài thường tịch diệt

Thanh tịnh như hư không

Trang nghiêm khắp các cõi

Thị hiện tất cả chúng,

Nơi thân không chấp trước

Mà hay thị hiện thân,

Trong tất cả thế gian

Tùy nghi mà thọ sanh,

Dầu sanh tất cả xứ

Cũng chẳng trụ thọ sanh.

Biết thân như hư không

Nhiều loại tùy tâm hiện,

Bồ Tát thân vô biên

Hiện khắp tất cả xứ,

Thường cung kính cúng dường

Tối thắng Lưỡng Túc Tôn.

Hương hoa những kỹ nhạc

Tràng phan và Bảo cái

Hằng dùng tâm thâm tịnh

Cúng dường lên chư Phật.

Chẳng rời một Phật hội

Ở khắp chỗ chư Phật,

Tại trong đại chúng kia

Vấn nạn nghe thọ pháp,

Nghe pháp nhập tam muội

Mỗi mỗi vô lượng môn,

Khởi định cũng như vậy

Thị hiện không cùng tận.

Trí huệ xảo phương tiện

Rõ thế đều như huyễn

Mà hay hiện thế gian

Vô biên nhiều loại sắc

Cùng hiện tâm và lời

Vào trong lưới các tưởng

Mà hằng không chấp trước.

Hoặc hiện sơ phát tâm

Lợi ích nơi thế gian,

Hoặc hiện lâu tu hành

Rộng lớn vô biên tế,

Thí, giới, nhẫn, tinh tấn

Thiền định và trí huệ

Tứ phạm, tứ nhiếp thảy

Tất cả pháp tối thắng.

Hoặc hiện hạnh thành mãn

Ðắc nhẫn vô phân biệt,

Hoặc hiện còn một đời

Chư Phật quán đảnh cho,

Hoặc hiện tướng Thanh Văn

Hoặc lại hiện Duyên Giác

Xứ xứ nhập Niết Bàn

Chẳng bỏ hạnh Bồ đề.

Hoặc hiện làm Ðế Thích

Hoặc hiện làm Phạm Vương

Hoặc Thiên nữ vây quanh

Hoặc lại ngồi yên ặng.

Hoặc hiện làm Tỳ Kheo

Tịch tịnh điều tâm mình.

Hoặc hiện Tự Tại Vương

Thống lý pháp thế gian,

Hoặc hiện gái xảo thuật,

Hoặc hiện tu hạnh lành,

Hoặc hiện thọ ngũ dục,

Hoặc hiện nhập thiền định,

Hoặc hiện sơ thỉ sanh

Hoặc trẻ, hoặc già chết,

Nếu ai muốn nghĩa bàn

Tâm nghi phát cuồng loạn.

Hoặc hiện ở Thiên cung

Hoặc hiện mới giáng thần

Hoặc nhập hoặc trụ thai

Thành Phật chuyển pháp luân,

Hoặc sanh hoặc Niết Bàn

Hoặc hiện nhập học đường

Hoặc tại trong thể nữ

Hoặc ly tục tu thiền,

Hoặc ngồi cây Bồ đề

Tự nhiên thành Chánh giác,

Hoặc hiện chuyển Pháp luân

Hoặc hiện mới cầu đạo,

Hoặc hiện làm thân Phật

Ngồi yên vô lượng cõi,

Hoặc tu đạo bất thối

Tích tập hạnh Bồ đề,

Thâm nhập vô số kiếp

Thảy đều đến bĩ ngạn.

Vô lượng kiếp một niệm

Một niệm vô lượng kiếp,

Tất cả kiếp phi kiếp

Vì thế, thị hiện kiếp,

Không lai, không tích tập.

Thành tựu những kiếp sự

Ở trong một vi trần

Thấy khắp tất cả Phật.

Thập phương tất cả xứ

Không xứ nào chẳng có

Quốc độ, pháp chúng sanh

Thứ đệ thảy đều thấy.

Trải vô lượng kiếp số

Rốt ráo bất khả tận.

Bồ Tát biết chúng sanh

Rộng lớn không có biên,

Một thân chúng sanh kia

Vô lượng nhơn duyên sanh.

Như biết một vô lượng

Tất cả đều cũng vậy.

Theo minh đã thông đạt

Dạy những người chưa học

Ðều biết căn chúng sanh

Thượng trung hạ chẳng đồng,

Cũng biết căn chuyển dời

Nên độ, chẳng nên độ.

Một căn tất cả căn

Triển chuyển sức nhơn duyên,

Vi tế đều sai khác

Thứ đệ không lầm loạn.

Lại biết dục giải kia

Tất cả tập phiền não

Cũng biết khứ, lai, kim

Bao nhiêu những tâm hạnh.

Thấu rõ tất cả hạnh

Không lai cũng không khứ,

Ðã biết hạnh kia rồi

Vì nói pháp vô thượng.

Hạnh tạp nhiễm thanh tịnh

Tất cả đều biết rõ,

Một niệm được Bồ đề

Thành tựu Nhứt Thiết trí.

Trụ Phật bất tư nghì

Rốt ráo tâm trí huệ

Một niệm đều biết được

Tất cả hạnh chúng sanh

Bồ Tát trí thần thông

Công lực đã tự tại,

Có thể trong một niệm

Qua đến vô biên cõi.

Qua mau chóng như vậy

Tột đến vô số kiếp

Không xứ nào chẳng khắp

Chẳng động phần đầu lông.

Ví như nà huyễn thuật

Hóa hiện những hình sắc.

Tìm trong hình huyễn đó

Không sắc, không phi sắc.

Bồ Tát cũng như vậy

Dùng phương tiện trí huyễn

Mọi thứ đều thị hiện

Ðầy khắp nơi thế gian.

Ví như tịnh nhựt nguyệt

Gương sáng tại hư không

Bóng hiện ở trong nước

Chẳng bị nước làm tạp.

Bồ Tát tịnh pháp luân

Phải biết cũng như vậy

Hiện trong tâm thế gian

Chẳng bị thế gian tạp.

Như người ngủ nằm mộng.

Tạo tác nhiều công việc

Dầu trải ức ngàn năm

Nhưng một đêm chưa hết.

Bồ Tát trụ pháp tánh

Thị hiện tất cả sự

Vô lượng kiếp khả tận

Một niệm trí vô tận.

Ví như trong sơn cốc

Và cùng trong cung diện

Theo tiếng đều hưởng ứng

Mà thiệt vô phân biệt

Bồ Tát trụ pháp tánh

Hay dùng trí tự tại

Rộng phát âm tùy loại

Cũng vẫn vô phân biệt.

Như có thấy dương diệm

Tưởng đó cho là nước

Nên biết cũng như vậy

Bồ Tát khởi từ mẫn

Cứu cho họ xuất ly

Quán sắc như bọt nước,

Thọ như bóng trên nước,

Tưởng như ánh nắng gắt,

Những hành như cây chuối ,

Tâm thức dường như huyễn,

Thị hiện đủ mọi sự.

Biết năm uẩn như vậy

Trí giả không chấp trước,

Các xứ đều không tịch

Như cơ quan động chuyển,

Các giới tánh lìa hẳn

Vọng hiện ở thế gian

Bồ Tát trụ chơn thiệt

Tịch diệt đệ nhứt nghĩa

Rộng tuyên xướng các pháp

Mà tâm không sở y.

Không lai cũng không khứ

Cũng lại không có trụ,

Phiền não nghiệp khổ nhơn,

Ba thứ hằng lưu chuyển.

Chẳng thiệt cũng chẳng hư

Như vậy vào trung đạo

Thuyết pháp không chấp trước,

Hay ở trong một niệm

Khắp hiện tâm tam thế

Dục, sắc, vô sắc giới

Tất cả mọi sự vật,

Tuỳ thuận ba luật nghi

Diễn thuyết ba giải thoát

Kiến lập đạo tam thừa

Thành tựu nhứt thiết trí,

Thấu rõ xứ phi xứ

Các nghiệp và các căn

Giới, giải, cũng thiền định

Tất cả đạo chi xứ.

Túc mạng niện thiên nhãn

Diệt trừ tất cả hoặc

Biết thập lực của phật

Mà chưa thành tựu được,

Thấu rõ các pháp không

Mà thường cầu diệu pháp

Chẳng cùng phiền não hiệp

Mà cũng chẳng tận lậu.

Rộng biết đạo xuất ly

Mà dùng độ chúng sanh

Nơi đây được vô úy

Chẳng bỏ tu các hạnh.

Không lầm không trái đạo

Cũng chẳng mất chánh niệm

Tinh tấn, dục, tam muội

Quán huệ không tổn giảm.

Tam tụ đều thanh tịnh

Tam thế đều không sáng

Ðạt từ mẫn chúng sanh

Tất cả không chướng ngại.

Do nhập pháp môn này

Ðược thành hạnh như vậy

Nghĩa công đức trang nghiêm

Tôi giải nói phần ít,

Tột ở vô số kiếp

Nói kia hạnh vô tận,

Nay tôi nói ít phần

Như hạt bụi trên đất.

Nương ở phật trí trụ

Phát tưởng là kỳ đặc

Tu hành hạnh tối thắng

Ðầy đủ đại bi

Tinh cần tự an ổn

Giáo hoá các hàm thức,

An trụ trong tịnh giới

Ðủ những hạnh thọ ký

Hay nhập phật công đức

Hạnh chúng sanh và cõi

Kiếp thế đều cũng biết

Không có tướng mỏi nhàm,

Sai biệt trí tổng trì

Thông đạt nghĩa chơn thiệt

Tư duy nói vô tỷ

Tịch tịnh đẳng chánh giác

Phát tâm của Phổ Hiền

Sức từ bi nhơn duyên

Ðến đạo ý thanh tịnh ,

Tu hành ba la mật

Rốt ráo trí tuỳ giác

Sức chứng trí tự tại

Thành Bồ đề vô thượng .

Thành tựu trí bình đẳng

Diễn thuyết pháp tối thắng

Hay trì đủ diệu biện

Ðến được bực pháp vương .

Xa lìa nơi chấp trước

Diễn thuyết tâm bình đẳng

Xuất sanh ra trí huệ

Biến hoá được Bồ đề .

Trụ trì tất cả kiếp

Trí giả rất hoan hỷ,

Thâm nhập và y chỉ

Không sợ không nghi hoặc

Rõ thấu bất tư nghì

Xảo mật khéo phân biệt

Khéo vào các tam muội

Thấy khắp cảnh giới trí.

Rốt ráo những giải thoát

Du hý thần thông, minh.

Ðều lìa hẳn triền phược

Viên lâm tha bồ đạo.

Bạch pháp làm cung điện

Chư hạnh đẳng ưa thích

Hiện vô lượng trang nghiêm

Tại thế tâm khéo qúan sát

Diệu biện hay khai diễn

Thanh tịnh Bồ đề ấn

Trí quang chiếu tất cả .

Sở trụ không gì sánh

Tâm đó chẳng hạ liệt

Lập chí như núi to

Gieo đức đường biển thẳm.

Như bửu, an trụ pháp

Mặc giáp, tâm thệ nguyện

Phát khởi những đại sự

Rốt ráo không thể hoại.

Ðược thọ ký Bồ đề

An trụ tâm quảng đại

Bí tạng vô cùng vô tận

Giác ngộ tất cả pháp

Thế trí đều tự tại

Diệu dụng không chướng ngại

Chúng sanh tất cả cõi

Và cùng các loại pháp.

Thân nguyện cùng cảnh giới

Trí huệ thần thông thảy

Thị hiện ở thế gian

Vô lượng trăm ngàn ức.

Du hý và cảnh giới

Tự tại không chướng ngại

Lực, vô úy, bất cộng,

Tất cả nghiệp trang nghiêm,

Những thân và thân nghiệp

Nhữ và tu ngữ nghiệp

Vì để được thủ hộ

Thành xong mười sự việc ,

Bồ Tát tâm sơ phát

Và cùng tâm châu biến

Các căn không tán động

Chứng được căn tối thắng

Thâm tâm, tăng thắng tâm

Xa lìa tâm phỉnh đối

Quyết định hiểu các pháp

Vào khắp ở thế gian,

Bỏ phiền não tập kia

Lấy đạo tối diệu thắng này

Khéo tu tối thắng này

Khéo tu cho viên mãn

Ðến thành nhứt thiết trí.

Tiến tu nhập chánh vị

Quyết định chứng tịch diệt

Xuất sanh phật pháp đạo

Thành tựu hiệu công đức.

Ðạo và vô lượng đạo

Nhẫn đến đạo tràng nghiêm

Thứ đệ khéo an trụ

Thảy đều không chấp trước

Tay, chân và phúc tạng

Kim cang dùng làm tâm

Mặc áo giáp từ bi

Ðầy đủ những khí giới.

Ðầu : trí, mắt: mình đạt

Hạnh Bồ đề làm tai

Giới thanh tịnh làm mũi

Diệt ám không chướng ngại.

Biện tài dùng làm lưỡi

Thân đến khắp mọi nơi

Trí tối thắng làm tâm

Ði đứng tu công hạnh .

Ðạo tràng : toà sư tử

Tịnh : nằm, chơn không : ở

Chỗ đi và quán sát

Vùng vẫy và gẩm rống .

Rời tham, hằng bố thí

Bỏ mạn, gìn tịnh giới

Chẳng sân, thương nhẫn nhục

Chẳng lười, hằng tinh tấn.

Thiền định được tự tại

Trí huệ không sở hành

Từ tế, bi không mỏi

Hỷ pháp, xả phiền não.

Ở trong các cảnh giới

Biết nghĩa cũng biết pháp

Phước đức đều thành mãn

Trí huệ như gươm bén,

Chiếu khắp thích đa văn

Minh liễu xu hướng pháp

Biết ma và ma đạo

Thệ nguyện đều bỏ lìa.

Thấy phật cùng phật nghiệp

Phát tâm đều nhiếp lấy

Rời mạn, tu trí huệ

Chẳng bi ma nhiếp trì

Mà được phật nhiếp trì

Cũng được pháp nhiếp trì.

Hiện ở cung đâu suất

Và hiện ẩn thiên cung

Thị hiện ở thai mẹ

Cũng hiện vi tế thú

Hiện sanh và vi tiếu

Cũng hiện đi bảy bước,

Hiện tu những kỷ thuật

Cũng hiện ở thâm cung

Xuất gia tu khổ hạnh

Qua đến nơiđạo tràng

Ðoan tọa phóng quang minh

Giác ngộ các quần sanh

Hàng ma thành chánh giác

Chuyển pháp luân vô thượng

Thị hiện đều đã trọn

Hiện nhập đại Niết Bàn

Những hạnh Bồ Tát kia

Vô lượng kiếp tu tập

Quảng đại không ngần mé

Nay tôi nói phần ít.

Dầu khiến vô lượng chúng

An trụ phật công đức

Chúng sanh và trong pháp

Rốt ráo không chấp lấy,

Ðầy đủ hạnh như vậy

Du hý những thần thông

Ðầu lông để những cõi

Trải qua ức ngàn kiếp,

Tay cầm vô lượng cõi

Qua khắp thân không mỏi

Ðem về để bổn xứ

Chúng sanh chẳng hay biết .

Bồ Tát dùng tất cả

Trang nghiêm nhiều quốc độ

Ðể ỡ một lỗ lông

Chơn thiệt đều cho thấy.

Lại dùng một lỗ lông

Nạp khắp tất cả biển

Biển lớn không tăng giảm

Chúng sanh chẳng nhiểu hại.

Vô lượng núi thiết vi

Tay bóp nát thành bụi

Một bụi nơi một cõi

Hết số vi trần này.

Ðem những cõi trần đây

Lại nghiệm nát thành bụi

Bụi này biết đươc số

Khó lường trí Bồ Tát

Ở trong một lỗ lông

phóng vô lượng quang minh,

sáng nhựt nguyệt tinh tú

Sáng ma ni , sáng lửa,

Nhẫn đến sáng chư thiên

Tất cả đều bị khuất.

Diệt những khổ ác đạo

Vì nói pháp vô thượng

Tất cả các thế gian

Nhiều thứ tiếng sai biệt,

Bồ Tát một âm thanh

Hay diển nói tất cả ,

Quyết định phân biệt nói

Tất cả những phật pháp nói

Tất cả những Phật pháp

Khiến khắp các quần sanh

Nghe đó rất hoan hỷ

Quá khứ tất cả kiếp

An trí nay, vị lai

Vị lai hiện tại kiếp

Xoay để kiếp quá khứ,

Thị hiện vô lượng cõi

Cháy tan và thành, trụ

Tất cả các thế gian

Ðều tại một lỗ lông

Khứ, lai cùng hiện tại

Tất cả phật mười phương

Ðều ở tại trong thân

Phân minh mà hiển hiện

Biết sân khá biến hoá

Khéo ưng tâm chúng sanh

Thị hiện các loại thần

Mà đều vô sở trước

Hoặc hiện ở sáu loài

Tất cả thân chúng sanh

Thân thích, phạm hộ thê

Thân chư thiên, thân người

Thân thanh văn , duyên giác ,

Thân Chư Phật Như Lai ,

Hoặv hiện than Bồ Tát

Tu hành nhứt thiết trí

Khéo nhập hạ, trung, thượng

Lưới tưởng của chúng sanh

Thị hiện thành Bồ đề

Nhẫn đến những cõi phật

Biết rõ những lưới tướng

Nơi tưởng được tự tại,

Hiện tu hạnh Bồ Tát .

Tất cả sự phương tiện

Thị hiện như vậy thảy

Những thần biến quãng đại .

Những cảnh giới như vậy

Thế gian chẳng biết được

Dầu hiện mà không hiện

Rốt ráo càng tăng thượng .

Tuỳ thuận tâm chúng sanh

Khiến được đạo chơn thiệt

Thân, ngữ và cùng tâm

Bình đẳng như hư không .

Tịnh giới lắm hương thoa

Các hạnh làm y phục

Gấm pháp trùm búi tóc

Ma ni : nhứt thiết trí,

Công đức đều cùng khắp

Quán đảnh lên vương vị ,

Ba la mật làm xe,

Thần thông dùng làm tượng ,

Thần túc đúng như ngựa,

Trí huệ làm minh châu,

Diệu hạnh làm thể nử ,

Tứ nhiếp : chủ tạng thần ,

Phương tiện làm chủ binh ,

Bồ Tát chuyển luân vương ,

Tam muội làm thành quách,

Không tịch làm cung điện,

Cung : niệm, tên : minh lợi,

Giăng cao lọng thần lực,

Lại dựng tràng trí huệ,

Nhẫn lực chẳng lay động

Thẳng phá quân ma vương ,

Tổng trì làm đất bằng,

Những hạnh làm nước sông,

Tịnh trí làm suối chảy ,

Diệu huệ làm rừng cây,

Chơn không : ao đứng sạch,

Giác phần làm hoa sen,

Thần lực tự trang nghiêm

Tam muội thường đùa vui.

Tư duy làm thể nữ,

Cam lộ làm mỹ thực.

Giải thoát vị : nước uống,

Du hý nơi tam thừa,

Những hạnh Bồ Tát này

Vi diệu thêm tăng thượng

Vô lượng kiếp tu hành

Tâm ngài không nhàm đủ.

Cúng dường tất cả phật

Nghiêm tịnh tất cả cõi

Khiến khắp tất cả chúng

An trụ nhứt thiết trí,

Tất cả cõi vi trần

Ðều biết được số đó,

Tất cả hư không giới

Hột cát đo lường được,

Tất cả tâm chúng sanh

Niệm niệm đếm biết được,

Phật tử các công đức

Nói đó không hết được.

Muốn đủ công đức này

Và những pháp thượng diệu,

Muốn cho những chúng sanh

Lìa khổ thường an lạc,

Muốn cho thân, ngữ, ý

Ðều đồng như chư phật,

Phải phát kim cang nguyện.

Học hạnh công đức này.

 

 

PHẨM LY THẾ GIAN

THỨ BA MƯƠI TÁM

 

CHUNG